Dòng Cát Minh Việt Nam Sống Trung Thành Theo Đức Kitô
Dám «vận may diễm phúc»
Giới thiệu lễ Tro : Du lịch lên đỉnh núi
- Cuộc đời của Thánh Gio-an Thánh Giá (1542-1591)
Juan de Yepes sinh năm 1542 tại Castille trong một gia đình thợ dệt nghèo. Sau khi bố của Gio-an mất, gia đình đến ở tại Medina del Campo để thoát cảnh nghèo túng. Tại đó Gio-an vào dòng Cát-Minh lúc 21 tuổi với cái tên là thầy Gio-an thánh Matthias. Sau đó thầy học thần học tại Salamanque và được thụ phong linh mục tại đó vào năm 1567. Khi trở về Medina del Campo, ngài gặp bà Tê-rê-sa Giê-su vừa mới thành lập nữ đan viện Cát-Minh chân không thứ hai sau đan viện A-vi-la. Trong người tu sĩ trẻ có một khao khát tâm linh lớn đó, bà đã nhận ra người được Chúa quan phòng để giúp bà canh tân dòng nam Cát- Minh giống như dòng nữ. Vì thế, ngày 28.11.1568, tại Duruelo, cha Gio-an và vài bạn đồng hành thành lập tu viện đầu tiên của dòng nam Cát-Minh chân không. Từ đó ngài mang tên tu huynh Gio-an Thánh Giá.
Năm 1572, bà Tê-rê-sa mời cha Gio-an đến A-vi-la làm cha giải tội cho các nữ đan sĩ Cát-Minh Nhập Thể . Không may, có một sự chống đối dữ dội đối với Mẹ Tê-rê-sa và công trình của ngài. Trong bối cảnh khó khăn đó, cha Gio-an bị bắt giam trong chín tháng ở tu viện Cát-Minh Tolède, trong những điều kiện khủng khiếp. Ấy thế mà khoảnh khắc bị bỏ rơi đó lại là lò luyện trải nghiệm huyền bí sẽ trở thành một nguồn sống cho cha Gio-an : đang khi ngài thiếu thốn mọi sự, cha Gio-an trải nghiệm rõ ràng Đức Ki-tô chịu đóng đinh và phục sinh là tất cả đối với cha. Tháng 8, 1578, ngài đã trốn ra được. Ngài nhanh chóng đến Andalousie, nơi ngài đã sống 10 năm phong phú trong việc thừa sai, tông đồ và viết tài liệu thiêng liêng.
Lúc 46 tuổi, cha Gio-an được gửi đến Ségovie với những trách nhiệm cao trọng. Những có nhiều sự cạnh tranh nẩy sinh trong dòng Cát-Minh chân không và ngài bị tước bỏ mọi nhiệm vụ. Cha Gio-an xin lui vào trong cô tịch. Ngài bị nhiễm trùng nặng trong vài tháng. Tại Ubeda, ngài qua đời ngày 14.12.1591. Ngài được phong thánh năm 1726, và được trở thành Tiến sĩ Hội Thánh năm 1926. Thi sĩ vĩ đại này đã viết bốn tài liệu : Ca Khúc Tâm Linh, Đường Lên Núi Cát-Minh , Đêm Dày và Ngọn Lửa Tình Nồng. « Tiến sĩ huyền bí » dạy cách chúng ta được lửa Chúa Thánh Thần nung nấu để tham dự vào đời sống thần linh ; ngài dẫn chúng ta qua các đêm dày đến sự kết hiệp tình yêu của Thiên Chúa Ba Ngôi. - Động thái tĩnh tâm: Về sự kết hiệp với Thiên Chúa
Cha Gio-an Thánh Giá sẽ giúp ta trong mùa Chay này để ta tập trung lại vào điều cốt yếu. Vì thật ra, chỉ có một điều cốt yếu : hiểu mục tiêu đời ta và cách để đạt đến mục tiêu. Đối với người ki-tô hữu, mục tiêu này phải rõ ràng : kết hiệp chúng ta với Thiên Chúa, nơi chúng ta phát xuất và nơi chúng ta sẽ đến. Chúng ta được Thiên Chúa tạo dựng và được chia sẻ đời sống tình yêu được lưu truyền giữa Chúa Cha, Chúa Con và Chúa Thánh Thần. Nhưng mục tiêu đó không đạt sau khi chết, làm như cuộc sống của chúng ta không liên quan gì đến đời sống vĩnh cửu. Cha Gio-an Thánh Giá nói với chúng ta rằng sự kết hiệp với Chúa, là ngay bây giờ. Ngài cũng mô tả trải nghiệm ấy : « Linh hồn trở nên Thiên Chúa do sự tham dự của Thiên Chúa. » (Ngọn lửa tình nồng B 2,34) Hạnh phúc của sự kết hiệp thân tình với Chúa là một món quà đã được ban tặng. Tại sao lại không lãnh nhận?
Nhưng làm thế nào để đạt tới « hôn phối thiêng liêng » này, tới sự kết hiệp giữa ý chúng ta và thánh ý Chúa, với sự thánh thiện ? Làm thế nào để ta nên thánh ? Chính nơi đây mà cha Gio-an Thánh Giá có một nhận xét đau đớn : ngài bối rối vì «sự cần thiết cực đoan của một số lớn linh hồn . Họ đã bắt đầu bước trên con đường đạo đức, nhưng khi Thiên Chúa tìm đặt họ vào trong đêm tối để dẫn họ đến sự kết hiệp thần linh, thì họ không đi thêm một bước nữa, có thể vì họ không muốn vào trong đêm tối và cũng không để được dẫn vào đêm tối, hoặc họ không hiểu điều sẽ xảy ra cho họ và thiếu người hướng dẫn có kinh nghiệm, có khả năng dẫn họ lên đỉnh núi.» (Đường Lên Núi Cát-Minh Mở đầu 3)
Qua kinh nghiệm, cha Gio-an biết rằng đường dẫn đến Thiên Chúa cần phải bất ổn và bao gồm khía cạnh đen tối. Đời sống tâm linh trải qua những khoảnh khắc mà chúng ta không biết rõ mình ở đâu. Cha Gio-an mô tả điều đó bằng biểu tương phong phú của đêm tối. Trong đêm, chúng ta mất những điểm mốc thông thường của thị giác và chúng ta có thể tự hỏi chúng ta ở đâu và Chúa đã qua nơi nào. Nếu có ai đó đưa tay dẫn ta đi trong bóng tối, thì ta có tin tưởng người đó không ? Chính Chúa giơ tay cho ta ; hơn nữa, Chúa sẵn sàng vác chúng ta, để dẫn ta đến ánh sáng. Nhưng nhiều người «không muốn được vác. (…) Họ giống như những đứa trẻ nhỏ mà người mẹ muốn bồng trên cánh tay của mình ; nhưng các trẻ đó giậm chân và khóc, khăng khăng muốn tự đi, đến nỗi người mẹ không thể tiến tới, mà chỉ theo bước của trẻ.» (Đường Lên Núi Cát Minh Mở đầu 3)
Chúng ta tiến ít trên con đường nên thánh vì chúng ta không thật sự để Chúa tác động trong đời ta. Và hơn nữa, chúng ta thiếu những «người hướng dẫn có kinh nghiệm, có khả năng đưa chúng ta lên tới đỉnh.» Vì thế cha Gio-an Thánh Giá đã viết Đường Lên Núi Cát-Minh sẽ là tài liệu chính trong mùa Chay này cho chúng ta. Ngài sẽ giúp chúng ta hiểu hơn cách để Chúa tác động trong đời ta. Chúng ta thường sống bên ngoài chúng ta, chúng ta cần nhắm mắt lại để thấy «Chúa Cha nhìn thấy trong nơi bí ẩn» và tác động kín đáo tận đáy lòng ta : chỉ có đức tin mới khám phá sự hiện diện kín đáo đó trong nội tâm. Trong mùa chay này, đầu tiên chúng ta hãy lưu ý đến đời sống nội tâm về cầu nguyện, chay tịnh và phục vụ. Chớ gì mọi sự được tập trung lại từ cõi lòng chúng ta, từ những ước nguyện sâu thẳm của chúng ta.
Chỉ từ nơi đó chúng ta mới có thể sống hòa giải thật sự với Chúa và với chính chúng ta. Chúng ta hãy lưu ý đến ‘cố gắng mùa chay’ nổi tiếng thường chỉ tập trung vào hình ảnh của chính bản thân chúng ta (chứng tỏ là tôi có thể đạt tới được) hơn là đi tìm Chúa. Có lẽ chúng ta nên chọn làm ít điều hơn nhưng làm một cách sâu sắc và xác quyết. Cha Gio-an Thánh Giá mời gọi chúng ta vào một «vận mệnh diễm phúc». Chúng ta leo núi. Đây là thời gian từ bỏ đời sống tâm linh trên tràng kỷ và dùng móc sắt (xem ĐGH Phan-xi-cô, bài giảng kết thúc Đại hội Giới Trẻ Thế Giới năm 2016 tại Cracovie)! Chúng ta để gì trong ba-lô cho hành trình vô định này? Cha Gio-an nói, điều quan trọng là có «lòng khao khát rực cháy» và để tình yêu Chúa đốt cháy và gây thương tích. Chỉ trong tình yêu mạnh mẽ đó mà ta múc lấy «sự can đảm và kiên trì để vứt bỏ dễ dàng mọi sự còn lại» (I MC 14, 2) và không lạc đường. Tất cả đều ở trong hành động, trong động thái tình yêu làm cho ta ra khỏi chính mình, trong đêm tối, cho một cuộc phiêu lưu phi thường với Đức Ki-tô. Chúng ta hãy cầu xin Chúa Thánh Thần đến đổi mới lòng chúng ta và làm khơi dậy trong ta tình yêu Thiên Chúa. Chỉ có tỉnh yêu đầy quyền năng đó mới có thể thúc đẩy chúng ta khởi hành cho một sự tiến bộ mới.
Để giúp chúng ta thức tỉnh tình yêu, cha Gio-an Thánh Giá đã đặt ngay đầu quyển sách Đường Lên Núi Cát-Minh bài thơ Trong một đêm dày dưới đây:
Thánh ca mà linh hồn hát mừng vận may diễm phúc khi trải qua đêm dày của đức tin, qua sự trần trụi và thanh luyện, đến sự kết hiệp với Đức Tình Quân.
I. Giữa một đêm dày,
Nồng nàn yêu thương và âu lo,
Ôi vận may diễm phúc !
Tôi đã ra đi không bị để ý,
Mái nhà tôi giờ thật yên hàn.
II. Trong tăm tối và an toàn,
Cải trang, men theo cầu thang bí mật,
Ôi vận may diễm phúc!
Trong tăm tối và được che khuất,
Mái nhà tôi giờ thật yên hàn.
III. Nhờ đêm diễm phúc,
Trong bí mật, vì không ai thấy tôi,
Cả tôi cũng không nhìn thấy gì cả,
Không một ánh sáng và kẻ dẫn đường nào cả
Ngoài chút sáng cháy trong tim.
IV. Chút sáng ấy đang hướng dẫn tôi,
Chắc chắn hơn ánh sáng giữa trưa,
Dẫn đến nơi có người đợi tôi
Người mà tôi biết rõ,
Đợi ở phía không ai lai vãng.
V. Ôi đêm !Ngươi đã hướng dẫn ta,
Ôi đêm !Đáng yêu hơn rạng đông,
Ôi đêm ! Ngươi đã phối hợp
Đức Tình Quân với tình nương,
Một tình nương được biến đổi nên Tình Quân.
VI. Trên lòng tôi đầy hoa,
Được giữ vẹn cho một mình Chàng,
Chàng lưu lại đó, say ngủ
Và tôi vuốt ve Chàng,
Và quạt mát cho Chàng bằng quạt bá hương.
VII. Khi tôi đang vân vê tóc Chàng,
Khi, từ lỗ châu mai,
Bằng bàn tay trong suốt của nó
Đã làm tôi bị thương ở cổ,
Và khiến mọi giác quan tôi bị treo lơ lửng.
VIII. Tôi ở yên và tự quên đi,
Mặt nghiêng trên Tình Quân.
Tất cả ngưng lại, và tôi buông mình,
Buông bỏ cả sự chú ý của tôi,
Giữa những cánh huệ, và quên.
Trong mùa chay, chúng ta nên trở lại đều đạn bài thơ này là một kiệt tác văn chương và huyền bí nhỏ.
- Chương trình tĩnh tâm
Trong các tuần tĩnh tâm, cha Gio-an Thánh Giá sẽ dẫn ta trên những nẻo đường ngạc nhiên để chuẩn bị cho ta sống đêm Phục sinh vĩ đại mà bóng tối nhường chỗ cho ánh sáng thần linh :
• Tuần thứ 1 : trở ngại trong ta
• Tuần thứ 2 : chỉ có Đức Giê-su
• Tuần thứ 3 : tận đáy lòng
• Tuần thứ 4 : đi trong đêm
• Tuần thứ 5 : sống lại
• Tuần thánh :«tâm linh đích thật»
• Phục sinh : «trong đêm hồng phúc này» - Chỉ dẫn thực tiễn
Mỗi thứ sáu mùa chay, bạn sẽ nhận một sứ điệp điện tử với một tóm lược được phát thanh và một tài liệu 4-5 trang được gửi qua mạng:
• Bài suy niệm về Tin mừng Chúa nhật và các bản văn của thánh Gio-an Thánh Giá
• 3 hướng thực hành
• Trích đoạn ngắn được minh họa để sống hằng ngày với Kinh Thánh và cha Gio-an Thánh Giá Xin Chúa Thánh Thần hướng dẫn bạn trong suốt mùa chay; xin Ngài lôi kéo bạn theo Đức Giê-su lên các đỉnh núi Cát-Minh ! Chúc bạn mùa chay tốt đẹp trong Giáo hội !
Lm. Jean-Alexandre de l’Agneau, ocd (tu viện Avon) - Cầu nguyện mỗi ngày trong tuần:
Thứ năm sau lễ Tro 27.2: Liên kết với Chúa
« Vậy hãy chọn lựa sự sống, bằng cách yêu mến Chúa là Thiên Chúa anh em, bằng cách lắng nghe tiếng Người và liên kết với Người. » (Đnl 30, 19)
« Lạy Chúa là Thiên Chúa của con, ai sẽ tìm Ngài với một tình yêu tinh tuyền và đơn sơ mà Ngài không để ai tìm thấy Ngài theo lòng khao khát của họ ? Vì chính Chúa xuất hiện trước và đến gặp những ai khao khát Chúa. » (Lời Ánh sáng và Tình yêu 2)
Tôi sẽ quyết tâm làm một cố gắng cụ thể, cho dù rất bé nhỏ nào để quay về với Chúa trong bí ẩn của lòng tôi ?
Thứ sáu sau lễ Tro 28.2: Chay tịnh, vâng ; nhưng chay điều gì ?
« Rồi sẽ có ngày Tân lang ra đi, bấy giờ họ mới giữ chay. » (Mt 9, 15)
« Phúc thay cho người, dẹp qua một bên sở thích và ý hướng của mình, để nhìn thấy mọi sự với lẽ phải và công lý để hoàn thành mọi sự. » (Lời Ánh sáng và Tình yêu 44)
Tôi chọn dâng lên Chúa một điều hoặc một hoạt động nào đã chiếm quá nhiều chỗ trong đời tôi. Làm thế nào tôi có thể sống chay tịnh ở lĩnh vực đó trong mùa chay?
Thứ bảy sau lễ Tro 29.2: Đi theo Chúa bất cứ nơi nào Chúa đi
« Ông liền bỏ mọi sự đứng dậy theo Người. » (Lc 5, 28)
« Lạy Chúa, vì con đi mọi nơi với Chúa, mọi nơi, cho Chúa, thì điều con muốn sẽ xảy ra. » (PLA 52)
Tôi có thật sự sẵn sàng theo Đức Giê-su trong mùa chay này không ? Theo đến đâu ?
Tác quyền bởi các Tu sĩ Cát Minh OCD – Pháp
Bản dịch việt ngữ của Bs. Phạm Ngọc Thanh
