DÁM «vận may diễm phúc»
Tuần thứ 1 Mùa Chay: Ngăn trở trong chúng ta
Tin mừng: Những cám dỗ của Đức Giê-su trong hoang địa (Mt 4, 1-11)
« Bấy giờ Đức Giê-su được Thần Khí dẫn vào hoang địa, để chịu quỷ cám dỗ. Người ăn chay ròng rã bốn mươi đêm ngày, và sau đó, Người thấy đói. Khi ấy tên cám dỗ đến gần Người và nói : “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì truyền cho những hòn đá này hóa bánh đi.” Nhưng Người đáp : “Đã có lời chép rằng : Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn nhờ mọi lời miệng Thiên Chúa phán ra.”
Sau đó, quỷ đem Người đến thành thánh, và đặt Người trên nóc đền thờ, rồi nói với Người : “Nếu ông là Con Thiên Chúa, thì gieo mình xuống đi ! Vì đã có lời chép rằng : Thiên Chúa sẽ truyền cho thiên sứ lo cho bạn, và thiên sứ sẽ tay đỡ tay nâng, cho bạn khỏi vấp chân vào đá.” Đức Giê-su đáp : “Nhưng cũng đã có lời chép rằng : Ngươi chớ thử thách Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi.”
Quỷ lại đem Người lên một ngọn núi rất cao, và chỉ cho Người thấy tất cả các nước thế gian, và vinh hoa lợi lộc của các nước ấy, và bảo rằng : “Tôi sẽ cho ông tất cả những thứ đó, nếu ông sấp mình bái lạy tôi.” Đức Giê-su liền nói: “Xa-tan kia, xéo đi! Vì đã có lời chép rằng : Ngươi phải bái lạy Đức Chúa là Thiên Chúa của ngươi, và phải thờ phượng một mình Người mà thôi .”
Thế rồi qủy bỏ Người mà đi, và có các sứ thần tiến đến hầu hạ Người.

Suy niệm trong tuần : Trở nên tự do như Con Thiên Chúa
Bây giờ chúng ta lên đường để tiến gần đến núi Cát-Minh và Thần Khí dẫn chúng ta bắt đầu vào hoang địa với Đức Giê-su. Sự dừng lại ít thoải mái vì sắp mặc khải cho chúng ta những ngăn trở cho sự tiến triển của chúng ta, những ngăn trở không phải bên ngoài nhưng là bên trong. Nhưng đồng thời thánh Gio-an Thánh Giá cũng mặc khải cho chúng ta những thái độ bổ ích giúp chúng ta tiếp tục bước đi một cách cẩn trọng hơn.
- Coi chừng bản năng làm chủ sở hữu
Trong Tin mừng, chúng ta thấy tên cám dỗ đến gần Đức Giê-su lúc Người thấy đói. Một sự trống rỗng xuất hiện và một nhu cầu sống còn được biểu lộ, đó là sự no thỏa. Chính sự trống rỗng tạo ra lòng khao khát và huy động sự chú ý của chúng ta : tôi đói ! Người ta có thể bước đi thêm nhưng khi cơn đói giày vò, thì người ta chỉ còn nghĩ đến sự thiếu thốn ấy. Không cần biết điều còn lại, chúng ta chỉ chú ý đến sự no thỏa. Sự thiếu kiên nhẫn đó là một cơ hội thuận lợi cho quỷ có thể làm cho chúng ta có một phản ứng dễ dàng, đặc trưng cho văn hóa tiêu thụ : bạn hãy dùng đi, hãy biến những hòn đá này thành bánh ! Hơn nữa đó chẳng phải là điều Đức Giê-su sẽ làm tại Ca-na khi hóa nước thành rượu sao ? Tại sao kháng cự ? Nhưng tại Ca-na, dấu hiệu được thể hiện vì lợi ích của mọi người và để phát triển đức tin của các tông đồ. Còn ở đây là một ý thích thất thường. Đức Giê-su cho thấy điều cốt yếu nhất đối với Người không phải là đời sống sinh học nhưng là sự kết hiệp với Cha của Người. Câu từ sách Đệ Nhị luật mà Người nói (8,3) : Người ta sống không chỉ nhờ cơm bánh, nhưng còn sống nhờ mọi lời miệng Đức Chúa phán ra, có giá trị đối với Người và hơn nữa Người sẽ nói với các môn đệ : Lương thực của Thầy là thi hành ý muốn của Đấng đã sai Thầy (Ga 4,34).
Tiếc thay, A-dong và E-và không đi theo đường lối này : họ đã trực tiếp nắm lấy trái cây. Và chúng ta cũng làm như thế khi chúng ta sống như những người độc lập và quên rằng mọi sự đều đến từ Thiên Chúa. « Bạn có gì mà bạn đã không lãnh nhận ? » (1Co 4,7) Đối với cha Gio-an Thánh Giá, ngăn trở chính yếu nhất cho sự tăng trưởng tâm linh của chúng ta hệ tại ở trong điều mà ngài gọi là « bản năng sở hữu của chúng ta(II ĐL 21,12). Thiên Chúa không ngưng ban cho chúng ta và chúng ta lãnh nhận mà nghĩ rằng ân sủng đó chỉ dành cho chúng ta, hoặc chúng ta nhận được ân sủng đó do chúng ta xứng đáng . Tệ hơn nữa, đôi khi, chúng ta sử dụng cho riêng chúng ta, dù phải lấy của người khác vì chúng ta ghen tị. « Lòng ham hố hão huyền gắn chặt với bản chất và thân phận chúng ta muốn chiếm hữu mọi sự ; nó như một con sâu đục khoét những thứ tốt lành và không phân biệt gỗ tốt hay gỗ xấu. » (III ĐL 35,8) Như thế chúng ta quy mọi sự về bản thân mình, lắm khi một cách vô thức, vì chúng ta nghĩ rằng chúng ta là trung tâm vũ trụ. Và chúng ta ngạc nhiên vì người khác hình như không hiểu rõ như thế…
Nhận xét tổng quát đó không chỉ liên quan đến các thực tại vật chất mà còn đến các lợi ích thiêng liêng. Thái độ sở hữu khiến chúng ta lợi dụng ân sủng Thiên Chúa và lãng phí ân sủng. Điều đó dẫn đến « sự mất đi ân sủng Thiên Chúa vì linh hồn chiếm hữu và không biết tận dụng ân sủng . Chiếm hữu và không tận dụng, là ý muốn giữ cho chính mình ; Thiên Chúa không ban những ân sủng đó cho linh hồn muốn giữ lấy cho mình » một cách ích kỷ (II ĐL 11,5). Thay vì đón nhận những ân sủng đó với lòng biết ơn và sử dụng vì lợi ích của người khác, thì chúng ta thường nhìn ân sủng với sự tự thỏa lòng và chúng ta rơi vào tội biển thủ ân sủng.
- Không dính bén … để tận hưởng hơn
Cha Gio-an Thánh Giá không bảo chúng ta khinh chê ân sủng Thiên Chúa, cho dù là ân sửng tự nhiên hay siêu nhiên : tài năng bảm sinh, của cải vật chất, ân sủng siêu nhiên được lãnh nhận. Nhưng ngài xác tín một cách ngược đời, là để tận hưởng, thì phải không dính bén. Người siêu nhiên « thụ đắc nhiều niềm vui và thích thú hơn trong những tạo vật nếu người đó không dính bén vì họ chỉ có thể vui hưởng khi họ nhìn những tạo vật ấy với sự từ bỏ sở hữu. Quả thật, sự dính bén tạo ra sự lo lắng, giống như một bẫy, làm cho tinh thần hạ thấp xuống đất và ngăn cản sự mở rộng của tấm lòng. » Chúng ta biết điều đó qua kinh nghiệm :chúng ta quan tâm đến điều chúng ta dính bén. Khi chúng ta tập trung vào một điều gì đó, chúng ta không còn có thể nhìn những gì xảy ra xung quanh và nội tâm chúng ta vẫn hẹp hòi và ích kỷ.
« Người không xem mình là người sở hữu thì vui hưởng mọi sự như thể họ sở hữu tất cả, trong khi người xem mình là chủ sở hữu mất đi niềm vui hưởng mọi sự. Người thứ nhất, không giữ gì trong lòng, thì sở hữu tất cả, như thánh Phao-lô nói, với một sự tự do lớn (2Co 6,10) ; người thứ hai chủ động nắm giữ vài sự nhưng thật ra không có gì và không sở hữu gì vì chính những sự đó chiếm hữu lòng người ấy và người ấy đau khổ như một tù binh. Do đó, người muốn vui hưởng càng nhiều trong các thụ tạo, thì càng phải chịu nhiều sầu não và đau khổ trong lòng bị trói chặt và chiếm hữu.
Những lo âu không làm phiền người không dính bén, cho dù trong lúc nguyện gẫm hay ở bên ngòai, và như thế không mất thời gian và một cách dễ dàng, người đó thu lượm được một gia sản thiêng liêng lớn lao. » (III ĐL 20,2-3)
Trong tác phẩm rất hiện đại, cha Gio-an Thánh Giá cho chúng ta cảm nhận sự tự do mà chúng ta được kêu gọi, sự tự do của con cái Thiên Chúa : khả năng tận hưởng mọi sự và không bị nhấn chìm trong âu lo. Trái lại, người không đi vào sự từ bỏ vẫn là nô lệ của sự vật được dính bén. Lòng họ bị chiếm hữu và họ đau khổ khủng khiếp. Người ấy tưởng mình tự do nhưng lại là nô lệ của những đam mê của mình. Chỉ có sự gắn bó với Thiên Chúa mới làm cho chúng ta tự do và nên giống Đức Giê-su. Đối diện với ma quỷ, Đức Giê-su tỏ mình là một người rất tự do trong thâm sâu ; Người xác tín căn tính của mình khi từ chối những bẫy của đối thủ. Người có thể làm điều đó vì Người từ bỏ mọi sự ngoại trừ sự gắn bó với Cha của Người.
- Cầu đến Kinh Thánh …

Thật ấn tượng khi thấy trong Tin mừng cách Đức Giê-su đáp trả với ba yêu cầu của kẻ cám dỗ. Lời Người nói toàn là lời trích dẫn từ Kinh Thánh ! Đức Giê-su nói ngôn ngữ của Kinh Thánh. Người chỉ nói lời được nhận từ Cha của Người và truyền thống Ít-ra-en. Quả thật chính Người là Ngôi Lời, Lời của Thiên Chúa.
Đó là lý do điều quan trọng cho con đường tâm linh là trở nên người hiểu biết Kinh Thánh. Không biết Kinh Thánh là không biết Đức Ki-tô, thánh Giê-rô-ni-mô xác tín như thế . Làm thế nào chúng ta có thể kết hiệp với Chúa nếu chúng ta không biết Người ? Tất cả những tác phẩm của thánh Gio-an Thánh Giá được thấm nhuần Kinh Thánh và ngài đã dựa vào Kinh Thánh để viết tác phẩm Đường Lên Núi Cát-Minh : « Để nói một điều gì về đêm dày , (…) tôi không ngừng dựa vào kinh nghiệm và khoa học, tôi cũng sẽ sử dụng Kinh Thánh, với sự trợ giúp của Thiên Chúa . Khi chúng ta để Kinh Thánh hướng dẫn, chúng ta không thể đi lang thang vì chính Chúa Thánh Thần nói trong Kinh Thánh. » (Dẫn nhập 2) Như thế Đức Giê-su, được Thần Khí dẫn vào hoang địa, và để Thần Khí nói để làm ma quỷ câm miệng. Điều quan trọng là chúng ta ghi nhớ một số câu Kinh Thánh. Những đoạn ấy sẽ giúp chúng ta làm cho các tư tương nội tâm gây rối trí phải im lặng. Ví dụ, nếu tôi bị cám dỗ nãn lòng, tôi sẽ nói : « Lạy Chúa là ánh sáng và ơn cứu độ của con ; con còn sợ gì ai ? » (Tv 26). Khi tôi đau khổ vì sự ganh tị, tôi xác tín : « Lạy Chúa, Chúa là phần sản nghiệp con được hưởng, là chén phúc lộc dành cho con. » (Tv 15). Bản thân tôi cần tìm những đoạn Kinh Thánh sẽ giúp tôi chống lại những tư tưởng về sự chết và tìm lại bình an nội tâm cũng như sự kết hiệp với Thiên Chúa.
- … và với sự thông minh đức tin của chúng ta
Thế nhưng, sự hiểu biết Kinh Thánh cũng chưa đủ. Bằng chứng là ma quỷ cũng hiểu biết tốt Kinh Thánh và đương đầu với Đức Giê-su trong lĩnh vực này. Điều này không ngạc nhiên lắm : đó là điều con rắn đã làm trong vườn E-đen (St 3,1). Con rắn quỷ quái đã xuyên tạc Lời Chúa bằng cách làm cho Chúa nói điều khác. Chúng ta biết cách đối xử của con người : nêu lên lời nói của người khác ngoài bối cảnh để gây nghi ngờ. Vì thế ma quỷ dùng thánh vịnh 90 để gợi lên sự phù trợ của Thiên Chúa để thúc đẩy Đức Giê-su tự sát. Lúc đó, Đức Ki-tô đã đối chứng với một câu khác của Đệ Nhị Luật (6,16) để tố cáo thử thách này. Vì thế ta không thể chỉ dựa vào một câu tách biệt của Kinh Thánh ; ý nghĩa của một câu phải luôn được gắn liền với những đoạn khác và với trung tâm sự Mặc Khải. Vì thế, Kinh Thánh được chú giải trong khung truyền thống được lãnh nhận của Giáo hội. Chính sự nối kết với Giáo hội đảm bảo chúng ta không tự giả mạo ý nghĩa của đoạn nào đó của Kinh Thánh.
Cha Gio-an Thánh Giá nhấn mạnh đến vai trò của trí thông minh trong đời sống thiêng liêng của chúng ta. Ngôi Lời (logos tiếp Hy lạp) có nghĩa là Lời và cũng là Lý trí. Lý trí của chúng ta đã là ân sủng Thiên Chúa giúp ta đọc tốt Kinh Thánh trong lòng Giáo hội. Không cần thiết đi tìm những mặc khải phi thường có thể làm ta không còn hướng về Tin Mừng. Chúng ta đừng để mình bị ảnh hưởng bởi bất kỳ câu truyện phép lạ nào có thể là sự gian trá của con người hay ma quỷ . « Không cần thiết phải hành động như thế vì lý trí tự nhiên, luật và giáo lý Tin Mừng đủ để hướng dẫn chúng ta, và không có sự khó khăn nào, không có điều gì cần thiết mà không thể được tháo gở và được chữa trị bằng lý trí và luật Tin Mừng phù hợp với ý Chúa và có ích lợi cho các linh hồn. Chúng ta cần dùng lý trí và giáo lý Tin Mừng khi người ta nói với chúng ta về những điều siêu nhiên, thì chúng ta chỉ chấp nhận những điều phù hợp với lý trí và luật Tin Mừng. » (II ĐL 21,4) Tiến sĩ thần bí biết chúng ta dễ bị quyến rũ bởi điều siêu linh hay phi thường. Nếu Chúa có thể hành động một cách ly kỳ, thì Người ít khi làm và nếu người ta không để Người lựa chọn. Điều này mời gọi chúng ta thật cẩn trọng và lắng nghe tiếng nói của Giáo hội về những điều ra ngoài sự bình thường : hiện ra, dấu chỉ, phép lạ, v.v… Sự phân định có thời gian của nó. Chúng ta cần tin tưởng vào lý trí nhưng cùng với sự đồng hành thiêng liêng trong đó chúng ta có thể lắng nghe tiếng nói của Giáo hội : « Thiên Chúa rất mong muốn cho con người được điều khiển và dẫn dắt do người đồng loại của họ, cũng như biết ứng xử và làm chủ bản thân theo lý trí tự nhiên. » (II ĐL 22,9)
- Lên đường đến sự tự do của những người con
Bây giờ chúng ta cảm nhận nhiều hơn rằng chuyến đi đến sự thánh thiện của chúng ta sẽ không phải là chuyến du lịch thú vị. Sẽ không thiếu những xoáy lốc cũng như không hết ảo tưởng. Kẻ cám dỗ có khả năng dùng lòng khát khao nên thánh của chúng ta như một cạm bẫy : giống như Đức Giê-su, Người muốn dẫn chúng ta luôn lên cao hơn, lên nóc Đền thờ, rồi đến một ngọn núi rất cao ; nhưng để chúng ta nhảy xuống thấp. Đừng để các danh vọng hão huyền của thế gian lừa gạt chúng ta. Chúng ta hãy nhớ rằng chúng ta không thể nên thánh bằng chính sức lực của chúng ta, nhưng luôn luôn, như Đức Giê-su, tùy thuộc vào Cha của chúng ta. Chúng ta càng là con trai con gái của Chúa, thì chúng ta càng được an toàn. Con cái Thiên Chúa được tự do đối với bản thân và sự tự do này rất khác với sự tự do của thế gian mà ma quỷ giới thiệu cho chúng ta. « Tất cả quyền thống trị và sự tự do thế gian, so với sự tự do và quyền thống trị của Thiên Chúa, chỉ là một thứ nô lệ tột độ, chỉ là đau buồn và tù túng. (…) Tự do không thể nào ở trong một trái tim lụy phục nhiều ý muốn vặt vãnh vì đó là trái tim nô lệ. Tự do chỉ ở trong một trái tim tự do, tức là trái tim của người con. » (I ĐL 4,6)
Như vậy chúng ta cần chấp nhận đi vào một con đường biến đổi sâu thẳm. Chúng ta không thể kết hiệp với Chúa mà không thay đổi tận căn cách suy nghĩ, nói năng và hành động. Đức Giáo hoàng Phan-xi-cô cảnh báo những « người chỉ có lớp sơn ki-tô hữu bề ngoài. Một ngày là tiền boa, một ngày khác là tiền móc ngoặc, và từng tí một người ta đi đến sự biến chất. » Lúc đó chúng ta trở thành « những ki-tô hữu trần tục, những người ngoại giáo khoác lên hai bút vẽ ki-tô giáo », » quen sống tầm thường » (Bài giảng lễ tại Thánh Mát-tha, 7/11/2014). Vậy chúng ta hãy tin tưởng Chúa Thánh Thần dẫn ta vào hoang địa. Chính Ngài sẽ biết cách phá tan ngăn trở trong ta và giúp ta đi từ độ cao này đến độ cao khác đến các đỉnh núi của Thiên Chúa. Chúc bạn lên đường bình an !
Cha Jean-Alexandre de l’Agneau (tu viện Avon)
- Ba hướng thực hành trong tuần
- Tôi cố gắng định vị những nơi tôi dính bén cho tôi thấy bản năng sở hữu của tôi. Tôi có thể làm gì trong tuần này để trở nên tự do hơn?
- Tôi tìm một đoạn hay một câu trong Kinh Thánh có thể giúp tôi đánh bại những tư tưởng có hại làm tôi mất bình an.
- Tôi có những phương cách nào tự rèn luyện để biết và hiểu rõ đức tin của tôi ?
- Cầu nguyện mỗi ngày trong tuần
Thứ hai 2.3: Yêu Chúa như Ngài muốn được yêu
« Lạy Chúa, có bao giờ chúng con thấy Chúa đói khát, mình trần, khách lạ, yếu đau hay ở tù, mà chúng con chẳng giúp đỡ Chúa đâu ? (Mt 25, 44)
« Vào lúc xế chiều, bạn sẽ được phán xét về tình yêu. Hãy học yêu Chúa như Chúa muốn được yêu và hãy bỏ cách hành xử của bạn. » (Lời Ánh sáng và Tình yêu 59)
Tôi mở mắt trên những cơ hội để quan tâm đến các nhu cầu mà tôi có thể đáp ứng, có thể là một nụ cười, một lời nói nhân từ.
Thứ ba 3.3 : Con đường trần trụi
« Cha các con biết rõ điều các con cần. » (Mt 6,8)
« Người không xem mình là chủ sở hữu vui hưởng mọi sự như chính họ sở hữu tất cả. » (III ĐL 20, 2)
Tôi có thể đáp ứng với một số lời kêu gọi mùa chay như một bước nhỏ trong sự trần trụi và tin tưởng không ?
Thứ tư 4.3: Để được hướng dẫn
« Dân thành Ni-ni-vê liền tin tưởng nơi Chúa. Họ công bố việc ăn chay và mặc áo nhặm, từ người lớn đến trẻ nhỏ » (Giona 3,5)
« Chúa rất mong muốn con người được điều khiển và dẫn dắt do người đồng loại của họ cũng như biết ứng xử và làm chủ bản thân theo lý trí. » (II ĐL 22, 9)
Làm thế nào tôi có thể được giúp đỡ để phân định điểm chính xác tôi cần hoán cải trong mùa chay này?
Thứ năm 5.3: Cầu nguyện cho người lân cận
« Hãy xin thì sẽ được ; ai tìm thì sẽ gặp ; và ai gõ cửa thì sẽ mở cho. » (Mt 7, 8)
« Ôi ! tình yêu rất êm dịu của Chúa ít được biết đến ! Người gặp được nguồn tìm được sự nghỉ ngơi. » (PLA 16)
Trong cầu nguyện tôi thu nhận các nhu cầu của anh chị em tôi, gần hay xa, để phó dâng họ cho lòng nhân từ của Chúa.
Thứ sáu 6.3: « Phúc cho những người hiền lành »
« Có phải Ta muốn kẻ gian ác phải chết, chớ không muốn nó bỏ đàng tội lỗi và được sống ư ? » (Ez 18, 23)
« Ôi lạy Chúa Giê-su, nếu Chúa không làm mềm lòng con người trong tình yêu của Chúa, thì nó sẽ luôn ở lại trong sự cứng lòng tự nhiên. » (PLA 30)
Tôi có cầu xin Chúa ơn hiền lành không (không phải là sự ủy mị) ?
Thứ bảy 7.3: Một sự vâng lời trong yêu thương
« Hôm nay, ngươi đã chọn Chúa làm Thiên Chúa, thì hãy bước đi trong đường lối Người, tuân giữ các lề luật, giới răn và huấn lệnh của Người ; hãy vâng lệnh Người. » (Đnl 26, 17)
« Thiên Chúa vui thích ở bạn một mức độ vâng lời và tùng phục ở mức độ nhỏ nhất hơn là mọi điều mà bạn nghĩ có thể phục vụ Người. » (PLA 13)
Hôm nay tôi có thể có một hành vi vâng phục nào trong tình yêu?
Ghi chú: chữ ĐL là viết tắt chữ ĐƯỜNG LÊN
Tác quyền bởi các Tu sĩ Cát Minh OCD – Pháp
Bản dịch việt ngữ của Bs. Phạm Ngọc Thanh