Chúa Giêsu Ra Đời,
Lc 2:1-20
- Lời nguyện mở đầu
Lạy Chúa Thánh Thần của chân lý, được Chúa Giêsu sai đến để hướng dẫn chúng con tìm đến sự toàn chân, xin Chúa hãy soi sáng tâm trí chúng con để chúng con có thể hiểu được lời Kinh Thánh. Ngài là Đấng đã rợp bóng trên Đức Maria và khiến bà thành mảnh đất màu mỡ nơi Lời của Chúa có thể nẩy mầm, xin hãy thanh tẩy tâm hồn chúng con khỏi mọi trở ngại hướng đến Lời Chúa. Xin giúp chúng con tìm hiểu giống như Đức Maria xưa kia với trái tim trinh khiết và tốt lành để lắng nghe Lời Chúa nói với chúng con trong cuộc sống và trong Kinh Thánh, để chúng con có thể tuân giữ Lời Chúa và sinh sản được hoa trái tốt tươi qua sự kiên trì của chúng con.
- Bài Đọc
a) Bối cảnh:
Bài Tin Mừng của chúng ta ngày hôm nay là một phần của đoạn Phúc Âm theo thánh Luca nói về thời thơ ấu của Chúa và bao gồm hai chương đầu của sách Phúc Âm thứ ba. Đó là Phúc Âm của tuổi thơ. Vì thế, trọng tâm chính của tác giả không phải về một dữ liệu, hay cho chúng ta biết các chi tiết lịch sử về việc ra đời của Đức Giêsu, mà là loan báo Tin Mừng về sự giáng sinh của Đấng Cứu Thế được mong chờ. Hài nhi Giêsu đã được xem như là Chúa như đã được công bố trong lời tông truyền.
Tương tự như hai chương đầu của sách Tông Đồ Công Vụ về sự chuyển tiếp từ thời đại của Chúa Giêsu sang thời đại Giáo Hội, do đó hai chương đầu của Phúc Âm Luca là về sự chuyển đổi từ Cựu Ước sang Tân Ước. Thường xuyên có những lời trích dẫn và hàm ý đến Cựu Ước. Các nhân vật, ví dụ như ông Giacaria và bà Êlisabéth, ông Simêon và bà Anna, thánh Giuse và đặc biệt là Đức Maria, đại diện cho tinh thần người nghèo của Chúa được mô tả trong giai đoạn cuối của Cựu Ước. Tất cả mọi người, và đặc biệt là Đức Maria, vui mừng vì ơn cứu rỗi mà họ mong mỏi đã đến.
Thánh Luca phân chia Tin Mừng thời thơ ấu của Đức Giêsu ra làm bảy cảnh: lời công bố việc ra đời của Gioan Tẩy Giả (1:5-25), lời công bố việc giáng sinh của Đức Giêsu (1:26-38), chuyến thăm viếng bà Êlisabéth của Đức Maria (1:39-56), Gioan Tẩy Giả ra đời (1:57-80), Đức Giêsu được sinh ra (2:1-21), Chúa Giêsu được dâng trong Đền thờ (2:41-52). Nhiều học giả tin rằng thánh Luca có ý muốn tạo nên sự tương ứng giữa Chúa Giêsu và Gioan Tẩy Giả để cho thấy tính ưu việt của Chúa Giêsu so với Gioan, vị ngôn sứ cuối cùng. Với sự ra đời của Đức Giêsu đã bắt đầu cho kỷ nguyên mới hướng về điều mà Cựu Ước mong mỏi.
b) Phúc Âm:
Ngày ấy, có lệnh của hoàng đế Cêsarê Augustinô ban ra, truyền cho khắp nơi phải làm sổ kiểm tra. Đây là cuộc kiểm tra đầu tiên, thực hiện thời Quirinô làm thủ hiến xứ Syria. Mọi người đều lên đường trở về quê quán mình. Giuse cũng rời thị trấn Nagiarét trong xứ Galilêa trở về quê quán của Đavít, gọi là Bêlem, vì Giuse thuộc hoàng gia và là tôn thất dòng Đavít, để kiểm tra cùng với Maria, bạn người, đang có thai. Sự việc xảy ra, trong lúc ông bà đang ở đó, là Maria đã tới ngày mãn nguyệt khai hoa, và bà đã hạ sinh con trai đầu lòng. Bà bọc con trẻ trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ, vì hai ông bà không tìm được chỗ trong hàng quán.
Bấy giờ trong miền đó có những người mục tử đang ở ngoài đồng và thức đêm để canh giữ đoàn vật mình. Bỗng có thiên thần Chúa hiện ra đứng gần bên họ, và ánh sáng của Thiên Chúa bao tỏa chung quanh họ, khiến họ hết sức kinh sợ. Nhưng thiên thần Chúa đã bảo họ rằng: “Cá ngươi đừng sợ, đây ta mang đến cho các ngươi một tin mừng đặc biệt, đó cũng là tin mừng cho cả toàn dân: Hôm nay Chúa Kitô, Đấng Cứu Thế, đã giáng sinh cho các ngươi trong thành của Đavít. Và đây là dấu hiệu để các ngươi nhận biết Người: Các ngươi sẽ thấy một hài nhi mới sinh, bọc trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ.” Và bỗng chốc, cùng với các thiên thần, có một số đông thuộc đạo binh thiên quốc đồng thanh hát khen Chúa rằng: “Vinh danh Thiên Chúa trên các tầng trời và bình an dưới thế cho người thiện tâm.” Khi các thiên thần biến đi, thì các mục tử nói với nhau rằng: “Chúng ta đi đến Bêlem và coi xem sự việc đã xảy ra mà Chúa đã cho chúng ta được biết.” Rồi họ hối hả tới nơi và gặp thấy Maria, Giuse và hài nhi mới sinh nằm trong máng cỏ. Khi thấy thế, họ đã hiểu ngay lời đã báo về hài nhi này. Và tất cả những người nghe, đều ngạc nhiên về điều các mục tử thuật lại cho họ. Còn Maria thì ghi nhớ tất cả những sự việc đó, và suy niệm trong lòng. Những mục tử trở về, họ tung hô ca ngợi Chúa về tất cả mọi điều họ đã nghe và xem thấy, đúng như lời đã báo cho họ.
- Giây phút thinh lặng cầu nguyện
Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời sống chúng ta.
- Một vài câu hỏi gợi ý
Để giúp chúng ta trong việc suy gẫm cá nhân.
a) Tôi có dành chỗ nào trong cuộc sống của tôi cho Chúa Giêsu không?
b) Các dấu hiệu của sự hiện diện Thiên Chúa trao ban cho tôi là gì?
c) Tôi đáp ứng với các dấu hiệu này như thế nào?
d) Chúa Giêsu đã được sinh ra để mang niềm vui và an bình. Những món quà này mô tả đặc điểm cuộc đời tôi đến đâu rồi?
e) Tôi có phải là người mang niềm vui và an bình đến cho những người khác không?
5. Chìa khóa của bài đọc
Dành cho những ai muốn đào sâu vào trong bài Tin Mừng.
- “Không còn chỗ cho họ”
Chúa Giêsu được sinh ra trong sự nghèo khổ cùng cực. Đó không chỉ là chuyện thiếu thốn vật chất của gia đình Chúa. Nó còn hơn thế nữa. Chúa được sinh ra tại nơi xa khỏi ngôi làng cha mẹ Người sinh sống, xa khỏi tình yêu thương của bạn bè và thân thích, xa khỏi sự ấm cúng của gia tộc, dù rằng là người nghèo. Chúa được sinh ra ở giữa những người xa lạ không màng chi đến Người và chỉ có một máng cỏ cho việc giáng sinh của Người.
Chúng ta thấy ở đây mầu nhiệm nhập thể tuyệt vời. Thánh Phaolô sẽ nói: “Người vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để lấy cái nghèo của mình mà làm cho anh em trở nên giàu có” (2Cr 8:9). Lời mở đầu của Tin Mừng theo Gioan khẳng định rằng mặc dầu qua Người mà thế gian được tạo thành, Đức Giêsu, Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, “Người đã đến nhà mình, nhưng người nhà chẳng chịu đón nhận” (Ga 1:11). Đó là tấn bi kịch đánh dấu toàn bộ cuộc đời của Đức Giêsu, tiến đến tột đỉnh của nó trong sự chối bỏ tuyệt đối tại cuộc tra án xét xử trước quan tổng trấn Philatô (xem Ga 18:28-19:16). Trong phần phân tích cuối cùng, tấn bi kịch về Thiên Chúa, Đấng mặc khải chính mình và liên tục hiến tặng chính thân mình cho nhân loại và bị thường xuyên khước từ.
- Một dấu chỉ sắp được giải mã
Tuy nhiên, phải nói rằng không dễ dàng gì cho người thời bấy giờ nhận ra được Chúa Giêsu. Điều ấy không bao giờ là việc dễ dàng cho bất cứ ai, ngay cả ngày nay, để nhận ra thực sự Người là ai. Chỉ có sự mặc khải của Thiên Chúa mới có thể mặc khải mầu nhiệm của Người (xem ví dụ Ga 5:37; 6:45). Trong câu chuyện giáng sinh của Người, mục đích lời loan báo của thiên thần chính là để mặc khải mầu nhiệm của Người.
Thật ra, đoạn Tin Mừng của chúng ta gồm có ba phần. Trong các câu 1-7, chúng ta có sự kiện về sự ra đời của Đức Giêsu trong một bối cảnh rõ ràng. Đó là sự ra đời của một hài nhi trai giống như những em bé trai khác. Các câu 8-14 cho chúng ta biết về lời loan báo của thiên thần và thị kiến các thiên thần đồng thanh hát khen. Đó là sự mặc khải của Thiên Chúa (câu 15) giúp chúng ta khám phá ra trong “dấu hiệu” của “một hài nhi mới sinh, bọc trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ” (câu 12) “Chúa Kitô, Đấng Cứu Thế” (câu 11). Trong phần cuối (các câu 15-20), chúng ta bắt gặp các phản ứng khác nhau về sự mặc khải của mầu nhiệm. Khi dấu chỉ mà Thiên Chúa ban cho được nhận với lòng khiêm nhu, nó đánh dấu sự khởi đầu của cuộc hành trình đức tin hướng về Người, Đấng đã tự mặc khải chính mình.
- Làm cách nào để giải mã dấu chỉ và chào đón Đức Giêsu
Văn bản của chúng ta đưa ra ba phản ứng về mầu nhiệm Đức Giêsu.
Đầu tiên là các mục đồng. Họ được biểu thị bởi một số động từ của mong đợi / tìm kiếm và khám phá: “(họ) thức đêm … canh giữ” (câu 8); “chúng ta hãy đến và coi xem…” (câu 15); “họ hối hả tới nơi và gặp thấy…” (câu 16). Các mục đồng đã sẵn sàng cho sự mặc khải của mầu nhiệm. Họ đón nhận nó trong sự hồn nhiên và tin vào nó (xem các câu 15 và 20) và họ đã trở nên các chứng nhân cho những gì đã được mặc khải cho họ (xem câu 17). Sau đó, có “những người nghe” những gì các mục đồng nói với họ về Hài Nhi Giêsu (câu 16). Họ ngạc nhiên, không thể nhìn thấy được ý nghĩa thực sự của sự kiện đã xảy ra trong bọn họ. Sau cùng là phản ứng của Đức Maria. Tác giả Phúc Âm đưa ra sự tương phản về phản ứng của bà với phản ứng của “những người nghe”. Thật ra, Luca giới thiệu bà với những chữ “về phần Maria” (câu 19). Giống như họ, Đức Maria đã không nghe thấy lời loan báo của thiên thần và đã không trông thấy các thiên thần hát mừng, mà chỉ được nghe từ lời chứng của các mục đồng. Nhưng bà đã chấp nhận điều ấy. Một cách chắc chắn, bà đã có lời truyền tin của thiên thần nói riêng cho mình bà tại lúc khởi đầu của cả toàn bộ câu chuyện này (1:26-38). Thiên thần đã nói về người con mà bà sinh ra là Con Đấng Tối Cao sẽ trị vì cho đến muôn đời (xem câu 1:32 và 35). Nhưng những điều vừa mới xảy ra, sự ra đời trong những hoàn cảnh như thế, có thể gây ra nghi ngờ về những lời này. Bây giờ các mục đồng xuất hiện và lại nói những điều tốt đẹp về con trai của bà. Đức Maria ghi nhớ tất cả mọi việc trong lòng, những lời của thiên thần, những lời của các mục đồng, các sự kiện diễn ra và cố gom góp lại để hiểu về bé trai này, Đấng mà Thiên Chúa đã ban cho bà là ai, sứ vụ của người con này là gì và nhiệm vụ của bà trong tất cả những việc này là gì. Đức Maria là một người phụ nữ chiêm niệm, giữ cho mắt và tai của bà luôn rộng mở để khỏi bỏ lỡ bất cứ điều gì. Khi ấy, bà giữ lại và suy niệm tất cả trong sự thinh lặng của tâm hồn chiêm niệm của mình. Đức Maria là một Trinh Nữ chu đáo, có khả năng nhận lãnh lời Thiên Chúa nói với bà trong các sự kiện hằng ngày của đời sống. Chỉ có những người muốn tìm kiếm như các mục đồng và có tâm hồn chiêm niệm của Đức Maria mới có thể giải mã được các dấu hiệu của sự hiện diện và hành động của Thiên Chúa trong đời sống của họ và để đón nhận Đức Giêsu vào trong lòng họ.
- Thánh Vịnh 98
Hãy ca tụng Chúa một bài ca mới,
Vì Người đã thực hiện những việc lạ lùng.
Tay mặt Người đã đem lại toàn thắng,
Cùng với cánh tay thánh thiện của Người.
Chúa đã công bố ơn cứu độ,
Đã tỏ sự công chính Người trước mặt chư dân.
Người đã nhớ lại lòng nhân hậu,
Và lòng trung thành đối với nhà Israel.
Mọi dân trên khắp cùng bờ cõi trái đất,
Đã nhìn thấy ơn cứu độ của Thiên Chúa chúng ta.
Toàn thể địa cầu hãy hân hoan mừng Chúa,
Hãy vui mừng hoan lạc và đàn ca.
Hãy ca mừng Chúa với đàn cầm thụ!
Với đàn cầm thụ, với nhạc rân ran!
Hãy thổi sáo và thúc tù và,
Hân hoan trước thành nhan Chúa là Vua!
Gầm vang lên, hỡi biển cả cùng muôn hải vật,
Địa cầu với toàn thể dân cư!
Sông lạch ơi, vỗ tay đi nào,
Đồi núi hỡi, reo mừng trước tôn nhan Chúa.
Vì Người ngự đến xét xử trần gian,
Người xét xử địa cầu theo đường công chính,
Xét xử muôn dân theo lẽ công bình.
7. Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa Giêsu Hài Đồng! Chúa là kho báu duy nhất của con, con xin dâng trọn hồn xác con đây cho trí tưởng tượng thiêng liêng của Chúa. Con không có niềm vui nào khác hơn là thấy Chúa mỉm cười. Xin hãy khắc dấu ấn trên con với ân sủng Chúa và với các đức tính trẻ thơ của Người, để mà vào ngày sinh nhật của con trên thiên đàng, các thiên thần và các thánh có thể nhận ra những dấu này trong người phối ngẫu bé nhỏ của Chúa.
(Thánh Têrêsa Hài Đồng Giêsu và Thánh Nhan Chúa, lời nguyện thứ 14)