Thứ Sáu Tuần II Mùa Chay
1. Lời nguyện mở đầu
Lạy Chúa, chúng con không muốn chết;
Chúng con muốn sống.
Chúng con muốn được hạnh phúc
Mà không phải trả giá.
Chúng con thuộc về thời đại chúng con,
Khi hy sinh và đau khổ là lỗi thời.
Lạy Chúa, xin Chúa hãy làm cho đời sống xứng đáng với nỗi đau đớn để được sống.
Xin hãy ban cho chúng con sự nhận thức tự ngàn xưa,
Rằng đời sống có nghĩa là được sinh ra
Không biết bao nhiều lần trong đau đớn,
Để cho nó có thể lần nữa trở thành
Cuộc hành trình hy vọng tiến về Chúa,
Cùng với Đức Giêsu Kitô, Chúa chúng con.
2. Phúc Âm – Mátthêu 21:33-43, 45-46
Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các thượng tế và các kỳ lão trong dân rằng: “Các ông hãy nghe dụ ngôn này: Có ông chủ nhà kia trồng được một vườn nho. Ông rào dậu chung quanh, đào hầm ép rượu và xây tháp canh; đoạn ông cho tá điền thuê, rồi đi phương xa.
Đến mùa nho, ông sai đầy tớ đến nhà tá điền để thu phần hoa lợi. Nhưng những người làm vườn nho bắt các đầy tớ ông: đánh đứa này, giết đứa kia và ném đá đứa khác.
Chủ lại sai một số đầy tớ khác đông hơn trước, nhưng họ cũng xử với chúng như vậy.
Sau cùng, chủ sai chính con trai mình đến với họ, vì nghĩ rằng: Họ sẽ kính nể con trai mình. Nhưng bọn làm vườn vừa thấy con trai ông chủ liền bảo nhau: ‘Đứa con thừa tự kia rồi: Nào anh em! Chúng ta hãy giết nó đi và chiếm lấy gia tài của nó’. Rồi họ bắt cậu, lôi ra khỏi vườn nho mà giết.
Vậy khi chủ về, ông sẽ xử trí với bọn họ thế nào?” Các ông trả lời: “Ông sẽ tru diệt bọn hung ác đó và sẽ cho người khác thuê vườn nho để cứ mùa nộp phần hoa lợi”.
Chúa Giêsu phán: “Các ông chưa bao giờ đọc thấy trong Kinh Thánh sao: ‘Chính viên đá bọn thợ loại ra, đã trở nên viên đá góc; đó là, việc Chúa làm và là việc lạ lùng trước mắt chúng ta?’ Bởi vậy, Ta bảo các ông: “Nước Thiên Chúa sẽ cất khỏi các ông để trao cho dân tộc khác biết làm cho trổ sinh hoa trái”.
Các thượng tế và Kỳ Lão nghe dụ ngôn đó, thì hiểu Người ám chỉ về mình. Họ liền tìm cách bắt Người, nhưng lại sợ dân chúng, vì thiên hạ đều tôn Người là Tiên Tri.
3. Suy Niệm
– Bài Tin Mừng hôm nay là một phần của toàn bộ câu chuyện rộng lớn và bao quát hơn bao gồm trong đoạn Tin Mừng theo Mátthêu 21:23-40. Các thượng tế và Kỳ Lão đã hỏi Chúa Giêsu rằng Người đã lấy quyền nào mà làm các việc ấy (Mt 21:23). Họ tự coi mình là những người bảo hộ tất cả mọi việc và họ không muốn bất cứ ai làm việc gì mà không có sự cho phép của họ. Câu trả lời của Chúa Giêsu được chia thành ba phần: 1) Lần lượt, Chúa hỏi họ một câu hỏi bởi vì Người muốn biết câu trả lời của họ xem ông Gioan Tẩy Giả đã đến từ trời hay từ thế gian (Mt 21:24-27). 2) Sau đó, Người nói cho họ nghe dụ ngôn hai người con trai (Mt 21:28-32). 3) Rồi Người lại kể cho họ dụ ngôn vườn nho (Mt 21:33-46) là bài Tin Mừng hôm nay.
– Mt 21:33-40: Dụ ngôn vườn nho. Chúa Giêsu bắt đầu như sau: “Các ông hãy nghe một dụ ngôn khác: Có ông chủ nhà kia trồng được một vườn nho. Ông rào dậu chung quanh, đào hầm ép rượu và xây tháp canh”. Dụ ngôn là một bản tóm tắt tuyệt đẹp của lịch sử dân tộc Israel, được trích từ sách tiên tri Isaia (Is 5:1-7). Chính Chúa Giêsu nói với các thượng tế và kỳ lão (Mt 21:23) và với người Biệt Phái (Mt 21:45) và Chúa trả lời cho câu hỏi của họ về nguồn gốc quyền bính của mình (Mt 21:23). Qua dụ ngôn này, Chúa Giêsu làm sáng tỏ một vài điều: (a) Chúa mặc khải nguồn gốc quyền bính của mình: Người là Con Thiên Chúa, người thừa kế. (b) Người lên án việc lạm dụng quyền lực của các kẻ tá tiền, đó là các thượng tế và kỳ lão là những kẻ đã không màng đến và đã không chăm sóc cho Dân Riêng của Chúa. (c) Người bênh vực quyền bính của các tiên tri được Thiên Chúa sai đến, nhưng đã bị các thượng tế và kỳ lão giết đi. (d) Người lột mặt nạ quyền bính mà họ lợi dụng tôn giáo và hãm hại Con Thiên Chúa, bởi vì họ không muốn mất đi nguồn lợi tức mà họ đã tích lũy cho riêng họ, qua suốt nhiều thế kỷ.
– Mt 21:41: Bản án mà họ trao cho chính họ. Vào cuối dụ ngôn, Chúa Giêsu hỏi họ: “Vậy khi chủ về, ông sẽ xử trí với bọn họ thế nào?” Họ không biết rằng bài dụ ngôn đang nói về chính họ. Đây là lý do, với câu trả lời mà họ đưa ra, họ quyết định lên án chính họ: “Các thượng tế và kỳ lão trả lời: ‘Ông sẽ tru diệt bọn hung ác đó và sẽ cho người khác thuê vườn nho để cứ mùa nộp phần hoa lợi’. Nhiều lần, Chúa Giêsu đã sử dụng cùng một phương thức này. Chúa khiến cho người ta nói thật về mình, mà không biết rằng người ấy đang lên án chính mình. Ví dụ, trong trường hợp người Biệt Phái lên án người phụ nữ trẻ vì coi chị ta là phường tội lỗi (Lc 7:42-43) và trong trường hợp của dụ ngôn hai người con (Mt 21:28-32).
– Mt 21:42-46: Bản án họ đưa ra đã được khẳng định bởi hành vi của họ. Từ việc làm sáng tỏ được đưa ra bởi Chúa Giêsu, các thượng tế, kỳ lão và người Biệt Phái hiểu rằng bài dụ ngôn nói về họ, nhưng họ không thay đổi. Trái lại là đằng khác! Họ tiếp tục kế hoạch của họ để giết Chúa Giêsu. Họ sẽ loại bỏ “tảng đá góc tường”. Nhưng họ không có đủ can đảm để làm điều đó một cách công khai, vì họ sợ phản ứng của dân chúng.
– Các nhóm khác nhau nắm giữ quyền lực trong thời Chúa Giêsu. Trong bài Tin Mừng hôm nay có hai nhóm xuất hiện là những kẻ có quyền thế, tại thời điểm ấy: các thượng tế, kỳ lão và những người Biệt Phái. Do đó, đây là một ít dữ kiện ngắn gọn về quyền lực mà mỗi nhóm này và các nhóm khác đã có được:
a) Các thày tư tế: Họ là những người chịu trách nhiệm thờ phượng trong Đền Thờ. Người ta đánh thuế thập phân cho Đền Thờ và các loại thuế và dịch vụ khác để trả cho những lời khấn hứa. Thày Thượng Tế chiếm một vị trí rất quan trọng trong đời sống của dân tộc, đặc biệt là sau thời kỳ lưu đày. Ông ta được chọn và bổ nhiệm từ trong số ba hay bốn gia đình quý tộc là những kẻ sở hữu nhiều quyền lực và của cải hơn.
b) Các kỳ lão hoặc Thượng Tế của Dân: Họ là những người lãnh đạo địa phương ở các làng khác nhau trong thành. Nguồn gốc của họ đến từ những tộc trưởng của các chi tộc cổ xưa.
c) Những người Sađốc: Họ là những người quý tộc ưu tú của xã hội. Nhiều người trong bọn họ là các thương gia giàu có hay các địa chủ. Dưới quan điểm tôn giáo, họ là những người bảo thủ. Họ không chấp nhận những thay đổi được hỗ trợ bởi người Biệt Phái; ví dụ, niềm tin vào sự sống lại và sự hiệu hữu của các thiên thần.
d) Người Biệt Phái: Biệt Phái có nghĩa là tách rời ra. Họ cố gắng trong một cách mà nhờ vào việc tuân giữ hoàn hảo Luật Tinh Khiết, người ta sẽ thành công trong việc trở nên tinh tuyền, sống tách rời và thánh thiện như Lề Luật và Truyền Thống đòi hỏi! Do việc làm gương bằng đời sống của họ theo các quy luật của thời ấy, thẩm quyền đạo đức của họ đã được phát triển rộng rãi đến các làng quê của vùng Galilêa.
e) Kinh Sư hoặc Luật Sĩ: Họ là những người phụ trách việc giảng dạy. Họ dành cả cuộc đời mình để nghiên cứu về Lề Luật Thiên Chúa và dạy cho dân chúng phải làm gì để tuân giữ tất cả các Lề Luật Thiên Chúa. Không phải tất cả các Kinh Sư thuộc cùng một nhóm. Có một số người đã liên kết với người Biệt Phái, những người khác thì liên kết với nhóm Sađốc.
4. Một vài câu hỏi gợi ý cho việc suy gẫm cá nhân
– Có khi nào bạn cảm thấy rằng bạn đã bị kiểm soát, ở nhà, nơi làm việc, trong Giáo Hội, một cách thái quá không? Bạn đã phản ứng ra sao? Nó có giống như phản ứng của Chúa Giêsu không?
– Nếu Chúa Giêsu trở lại ngày hôm nay và cho chúng ta một dụ ngôn tương tự, thì chúng ta sẽ phản ứng ra sao?
5. Lời nguyện kết
Như trời xanh trổi cao hơn mặt đất,
Tình Chúa thương kẻ thờ Người cũng trổi cao.
Như đông đoài cách xa nhau ngàn dặm,
Tội ta đã phạm, Chúa cũng ném thật xa ta.
(Tv 103:11-12)