Lectio Divina: Chúa Giêsu Kitô, Vua Vũ Trụ (A)

Chúa Giêsu tự nhận mình là anh em với những kẻ bé mọn nhất

Điều kiện để được vào Nước Trời

Mt 25:31-46

 

1.  Lời nguyện mở đầu

Lạy Chúa Thánh Thần của chân lý, Đấng được Chúa Giêsu sai đến để hướng dẫn chúng con tìm đến sự toàn chân, xin hãy soi sáng tâm trí chúng con để chúng con có thể hiểu được lời Kinh Thánh.  Ngài là Đấng đã rợp bóng trên Đức Maria và khiến bà thành mảnh đất màu mỡ nơi Lời của Chúa có thể nẩy mầm, xin hãy thanh tẩy tâm hồn chúng con khỏi mọi trở ngại hướng đến Lời Chúa.  Xin giúp chúng con tìm hiểu giống như Đức Maria xưa kia với trái tim trinh khiết và tốt lành để lắng nghe Lời Chúa nói với chúng con trong cuộc sống và trong Kinh Thánh, để chúng con có thể tuân giữ Lời Chúa và sinh sản được hoa trái tốt tươi qua sự kiên trì của chúng con.

 2.  Bài Đọc 

a)  Bối cảnh:

Bài Tin Mừng của chúng ta là một phần của Bài Giảng thời cánh chung (Mt 24:1-25, 46) của Chúa Giêsu trên núi Cây Dầu giảng riêng cho các môn đệ của Người (24:3).  Bài giảng bắt đầu với lời công bố về sự phá hủy đền thờ Giêrusalem để nói về ngày tận thế.  Hai sự kiện trở thành lẫn lộn y như thể chúng là một.  Phần này của bài giảng kết thúc với cuộc quang lâm của Con Người với sự uy nghi và vinh hiển.  Người sẽ sai các thiên sứ của Người tập hợp những kẻ được Người tuyển chọn (24:30-31).  Ở đây, thứ tự thời gian của các sự kiện được công bố bị gián đoạn bởi việc chen vào của một số dụ ngôn cần thiết hầu cảnh giác để khỏi bị mắc lừa bởi cuộc quang lâm của Con Người (24:24-25, 30).  Bài giảng về thời cánh chung đạt đến tột đỉnh văn học và thần học của nó trong đoạn Tin Mừng của chúng ta.  Phần Tin Mừng này liên quan với các câu Mt 24:30-31 và nói một lần nữa về cuộc quang lâm của Con Người cùng với các thiên thần hầu cận của Người.  Việc tập hợp những kẻ được Người tuyển chọn ở đây có hình thức của ngày phán xét cuối cùng. 

b)  Phúc Âm:  

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng:  “Khi Con Người đến trong vinh quang, có hết thảy mọi thiên thần hầu cận, Người sẽ ngự trên ngai uy linh của Người.  Muôn dân sẽ được tập họp lại trước mặt Người, và Người sẽ phân chia họ ra, như mục tử tách chiên ra khỏi dê.  Chiên thì Người cho đứng bên phải, còn dê ở bên trái.  Bấy giờ Vua sẽ phán với những người bên hữu rằng:  ‘Hãy đến hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy lãnh lấy phần gia nghiệp là Nước Trời đã chuẩn bị cho các ngươi từ khi tạo dựng vũ trụ.  Vì xưa Ta đói, các ngươi cho ăn, Ta khát, các ngươi đã cho uống, Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước, Ta mình trần, các ngươi đã cho mặc, Ta đau yếu, các ngươi đã viếng thăm, Ta vị tù đày, các ngươi đã đến với Ta.’  Khi ấy người lành đáp lại rằng:  ‘Lạy Chúa, có bao giờ chúng tôi thấy Chúa đói mà cho ăn, khát mà cho uống; có bao giờ chúng tôi thấy Chúa là lữ khách mà tiếp rước, mình trần mà cho mặc; có khi nào chúng tôi thấy Chúa yếu đau hay bị tù đày má chúng tôi đến viếng Chúa đâu?’  Vua đáp lại:  ‘Quả thật, Ta bảo các ngươi:  những gì các ngươi đã làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta.’

Rồi Người cũng sẽ nói với những kẻ bên trái rằng:  ‘Hỡi phường bị chúc dữ, hãy lui khỏi mặt Ta mà vào lửa muôn đời đã đốt sẵn cho ma quỷ và kẻ theo chúng.  Vì xưa Ta đói, các ngươi không cho ăn, Ta khát, các ngươi không cho uống, Ta là khách lạ, các ngươi chẳng tiếp rước, Ta mình trần, các ngươi không cho đồ mặc, Ta đau yếu và ở tù, các ngươi đâu có viếng thăm Ta!’  Bấy giờ họ cũng đáp lại rằng:  ‘Lạy Chúa, có bao giờ chúng tôi đã thấy Chúa đói khát, khách lạ hay mình trần, yếu đau hay ở tù, mà chúng tôi chẳng giúp đỡ Chúa đâu?’  Khi ấy Người đáp lại:  ‘Ta bảo thật cho các ngươi biết:  những gì các ngươi đã không làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi đã không làm cho chính Ta.’  Những kẻ ấy sẽ phải tống vào chốn cực hình muôn thuở, còn các người lành thì được vào cõi sống ngàn thu.’”   

3.  Giây phút thinh lặng cầu nguyện

Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời sống chúng ta.

4.  Một vài câu hỏi gợi ý

Để giúp chúng ta trong việc suy gẫm cá nhân.

a)  Chúa Giêsu dùng tiêu chuẩn nào để phân loại người ta?   

b)  Ai là những anh em bé mọn nhất của Chúa Giêsu mà chính Người tự nhận?                                                                                                                                                                                 

c)  Chúa Giêsu đã cho thấy sự ưu ái đến những kẻ bé mọn trong đời sống của Người như thế nào? 

d)  Ai là những anh em bé mọn nhất của Chúa Giêsu mà tôi đã gặp?

e)  Tôi có đủ khả năng để nhìn thấy, yêu thương và phục vụ Chúa Giêsu trong họ không?  

5.  Chìa khóa dẫn đến bài đọc

Dành cho những ai muốn đào sâu vào trong bài Tin Mừng.

•  Con Người:

Con Người là một lối nói của người Do Thái mà chỉ đơn giản có nghĩa là người phàm (xem ví dụ sự tương đương giữa “phàm nhân” và “con người” trong Thánh Vịnh 8:5).  Sách tiên tri Êgiêkien thường xử dụng chữ này với ý nghĩa này khi Thiên Chúa nói với ông như “con người” (2:1,3,6,8; 3:1,2,4,10,16+) để nhấn mạnh khoảng cách giữa Thiên Chúa là Đấng siêu việt và ngôn sứ chỉ là một phàm nhân.  Tuy nhiên, trong sách tiên tri Đanien 7:13-14, từ ngữ này có một ý nghĩa đặc biệt. Vị tiên tri nhìn thấy “trong đám mây trên trời, có ai như con người đang ngự giá mà đến”, Đấng nhận lãnh từ Thiên Chúa “quyền thống trị, vinh quang và vương vị”.  Tuy nhiên, văn bản này vẫn còn nói về một người phàm được đưa vào trong phạm vi của Thiên Chúa.  Văn bản đã được giải thích trong cả hai ý nghĩa cá nhân và tập thể, nhưng luôn luôn trong một ý nghĩa thiên sai.  Do đó, bất kỳ chúng ta đang đề cập tới một người hoặc tới tất cả Dân Chúa, Con Người là Đấng Mêssia, Đấng đem lại Vương Quốc Thiên Chúa, một vương quốc trường cửu và phổ quát.

Việc dùng chữ “Con Người” để nói đến Đức Giêsu như được áp dụng trong sách tiên tri Đanien, các câu 7:13-14, thì rất là phổ biến trong các sách Tin Mừng.  Chúng ta cũng tìm thấy trong sách Tông Đồ Công Vụ câu 7:56 và sách Khải Huyền các câu 1:13 và 14:14.  Các học giả nghĩ rằng Đức Giêsu đã tự cho mình danh hiệu này.  Trong sách Tin Mừng theo Mátthêu, từ ngữ này được dùng để nói về Chúa Giêsu đặc biệt khi Người nói về cuộc thương khó của mình (17:12, 22; 20:18, 28), sự phục sinh của Chúa như là một biến cố có tính cánh chung (17:19; 26:64) và cuộc trở lại vinh hiển của Người (các câu 24:30 và 25:31, phần đầu của bài Tin Mừng chúng ta).    

•   Chúa Giêsu vua, vị quan tòa và người mục tử:

Tác giả Mátthêu cũng trao cho Chúa Giêsu tước hiệu vua (1:23; 13:41; 16:28; 20:21).  Vương quyền của Thiên Chúa là một chủ đề rất thân thiết với Kinh Thánh.  Bởi vì Đức Giêsu là Con Thiên Chúa, Người ngự trị cùng với Chúa Cha.  Trong bài Tin Mừng của chúng ta, nhà Vua là Đức Giêsu, nhưng Người thực hiện vương quyền của mình trong mối quan hệ chặt chẽ với Chúa Cha.  Những kẻ được tuyển chọn là “những kẻ được Cha Ta chúc phúc” và vương quốc mà họ được mời vào là vương quốc đã được chuẩn bị cho họ bởi Thiên Chúa, như động từ ở trong thể thụ động cho thấy.  Thể này của động từ, được gọi là sự thụ động thiêng liêng, thường được thấy trong Kinh Thánh và luôn luôn có Thiên Chúa là chủ thể hàm ý của nó.  Trong đoạn Tin Mừng này, vương quốc chỉ về sự sống đời đời.

Như trong sách tiên tri Đanien chương 7 (đặc biệt các câu 22, 26, và 27), trong bài Tin Mừng của chúng ta, địa vị hoàng tộc của Con Người được kết nối với sự phán xét.  Nhà vua, đặc biệt trong thời cổ sơ, đã luôn luôn được coi là quan tòa tối cao.  Sự phán xét mà Đức Giêsu thi hành là sự phán xét chung, cuộc xét xử có liên quan đến mọi dân tộc (câu 32).  Nhưng nó không phải là một sự phán xét tập thể.  Không phải là sự phán xét của các dân tộc mà là sự phán xét của từng cá nhân.

Trong cùng một cách, biểu tượng mục vụ được liên kết với tư cách vương quyền.  Trong thời cổ đại, nhà vua thường được xem như là người chăn chiên cho dân tộc mình (xem ví dụ Thánh Vịnh 23; Is 40:11; Êd 34) và Tân Ước cũng áp dụng danh vị này cho Chúa Giêsu (Mt 9:36; 26:31; Ga 10).  Trong thời Chúa Giêsu, những người mục tử tại vùng Đất Thánh chăn dắt các đàn chiên và dê hỗn hợp.  Tuy nhiên, vào ban đêm, chúng được tách rời ra bởi vì chiên thì ngủ ngoài trời trong khi dê thì ưa ngủ trong chuồng.  Trong bài Tin Mừng của chúng ta, các con chiên đại diện cho những người được chọn bởi vì chúng có giá trị hơn dê và bởi vì màu lông trắng của chúng thường có nghĩa là sự cứu rỗi trong Kinh Thánh.     

•   Các anh em bé mọn nhất của Ta:

Theo truyền thống, đoạn Tin Mừng này được giải thích với ý nghĩa rằng Đức Giêsu đã tự nhận mình với những kẻ nghèo hèn và bị rẻ rúng.  Chúa Giêsu sẽ phán xét tất cả mọi người, và đặc biệt những ai đã không có cơ hội để biết Tin Mừng của Người, theo lòng thương xót mà họ đã dành cho những người khốn khổ.  Tất cả mọi người đều có cơ hội chào đón hoặc từ chối Chúa, nếu không phải là chính Người, thì ít nhất là trong con người của kẻ cùng khốn nhất mà Chúa Giêsu đã tự đồng hóa mình với họ.

Chú giải Kinh Thánh hiện đại có xu hướng đọc văn bản với một ý nghĩa giáo hội học hơn:  Nó được đặt bên cạnh các câu của Mt 10:40-42 và các nhà chú giải Thánh Kinh nhấn mạnh rằng đó không phải là một vấn đề về công tác từ thiện mà là một sự đáp trả với Tin Mừng Nước Trời được rao truyền qua những người anh em của Chúa Giêsu, ngay cả bởi những kẻ bé mọn nhất trong bọn họ, không cứ chỉ bởi những người lãnh đạo Giáo Hội mà thôi.

Vì thế các dân tộc, đó là các dân ngoại, được mời gọi để đón chào các môn đệ của Chúa Giêsu là những người đi rao giảng Tin Mừng cho họ và chịu khó nhọc vì lợi ích của việc ấy, giống như họ đang tiếp đón chính Đức Giêsu.  Về phần các Kitô hữu, họ được mời gọi thực hành việc quảng đại hiếu khách đối với anh em của họ là những người đi đây đó rao giảng Tin Mừng và chịu sự bách hại (xem 2Ga 5-8).  Theo cách này, họ sẽ bày tỏ tính xác thật của sự quyết tâm làm môn đệ của mình.

Trong bối cảnh Tin Mừng của Mátthêu, lối giải thích thứ hai này có lẽ chính xác hơn.  Tuy nhiên, trong bối cảnh của toàn bộ Kinh Thánh (xem ví dụ Is 58:7; Gr 2:1-9; 1Ga 3:16-19) lời giải thích thứ nhất không thể bị loại bỏ hoàn toàn.

6.  Thánh Vịnh 47                                                                       

Đức Mêssia-Vua khuyến khích công lý và hòa bình

Tâu Thượng Đế, xin ban quyền bính Ngài cho vị Tân Vương,
trao công lý Ngài vào tay Thái Tử,
để Tân Vương xét xử dân Ngài theo công lý,
và bênh vực quyền lợi kẻ nghèo hèn.

Núi đem lại cảnh hoà bình trăm họ,
đồi rước về nền công lý vạn dân.
Người sẽ bảo toàn quyền lợi dân cùng khổ,
ra tay cứu độ kẻ khó nghèo,
đập tan lũ cường hào ác bá.
Nguyện chúc Người tuổi thọ sánh vầng ô,
như bóng nguyệt đến muôn đời muôn kiếp!

Mong Người xuống tựa mưa sa nội cỏ,
ơn vũ lộ thấm nhuần cả đất đai.
Triều đại Người, đua nở hoa công lý
và thái bình thịnh trị tới ngày nao tuế nguyệt chẳng còn!
Người làm bá chủ từ biển này qua biển nọ,
từ Sông Cả đến tận cùng cõi đất!

Dân vùng sa mạc khúm núm quy hàng,
tất cả đối phương nhục nhằn cắn cỏ.
Từ Tác-sít và hải đảo xa xăm,
hàng vương giả sẽ về triều cống.
Cả những vua Ả-rập, Xơ-va,
cũng đều tới tiến dâng lễ vật.
Mọi quân vương phủ phục trước bệ rồng,
muôn dân nước thảy đều phụng sự!

Người giải thoát bần dân kêu khổ
và kẻ khốn cùng không chỗ tựa nương,
chạnh lòng thương ai bé nhỏ khó nghèo.
Mạng sống dân nghèo, Người ra tay tế độ,
giải thoát cho khỏi áp bức bạo tàn,
từng giọt máu họ, Người đều coi là quý.

Tân Vương vạn vạn tuế!
Thiên hạ sẽ đem vàng Ả-rập tiến dâng lên,
và cầu xin cho Người luôn mãi,
ngày lại ngày chúc phúc cho Người.
Mong cho xứ sở đầy dư gạo thóc,
đỉnh non cao sóng lúa rì rào,
trổ bông vàng đẹp tựa núi Li-băng,
thâu lượm được nhiều như cỏ dại!

Danh thơm Người sẽ trường tồn vạn kỷ,
nức tiếng gần xa dưới ánh mặt trời.
Ước gì mọi sắc tộc trần gian, nhờ Người được chúc lành,
và muôn dân thiên hạ ngợi khen Người có phúc.

Chúc tụng ĐỨC CHÚA là Thiên Chúa Ít-ra-en,
chỉ có Ngài làm nên những công trình kỳ diệu.
Muôn muôn đời xin chúc tụng danh Chúa hiển vinh,
ước gì vinh quang Chúa chiếu toả khắp hoàn cầu!
A-men. A-men!

7.  Lời Nguyện Kết

Lạy Chúa là Thiên Chúa, Chúa đã thiết lập Đức Giêsu, Con của Chúa, làm vua và là quan tòa vũ trụ.  Người sẽ đến vào ngày tận thế để phán xét tất cả mọi dân tộc.  Người đến với chúng con mỗi ngày trong hàng ngàn cách và đòi hỏi chúng con chào đón Người.  Chúng con gặp Người trong Lời Chúa và trong việc bẻ bánh.  Nhưng chúng con cũng gặp Người trong anh chị em khốn cùng của chúng con, trong những người đói khổ, bị áp bức, bất công, bệnh tật và bị sỉ nhục của xã hội chúng con.  Xin Chúa hãy mở lòng chúng con để chúng con có thể chào đón Người trong đời sống chúng con ngày hôm nay hầu chúng con có thể được Chúa chào đón vào trong vương quốc đời đời của Người.  

Chúng con cầu xin nhờ Đức Kitô là Chúa của chúng con.  Amen.