Dòng Cát Minh Việt Nam Sống Trung Thành Theo Đức Kitô
Chúa Giêsu giảng dạy và chữa lành người ta
Ấn tượng đầu tiên về Tin Mừng của Chúa Giêsu trên dân chúng
Mc 1:21-28
- Lời nguyện mở đầu
Lạy Chúa Giêsu, xin hãy ban Thần Khí Chúa đến giúp chúng con đọc Kinh Thánh với cùng tâm tình mà Chúa đã đọc cho các môn đệ trên đường Emmau. Trong ánh sáng của Lời Chúa, được viết trong Kinh Thánh, Chúa đã giúp các môn đệ khám phá ra được sự hiện diện của Thiên Chúa trong nỗi đau buồn về bản án và cái chết của Chúa. Vì thế, cây thập giá tưởng như là sự kết thúc của mọi niềm hy vọng, đã trở nên nguồn mạch của sự sống và sự sống lại.
Xin hãy tạo trong chúng con sự thinh lặng để chúng con có thể lắng nghe tiếng Chúa trong sự Tạo Dựng và trong Kinh Thánh, trong các sự việc của đời sống hằng ngày và trong những người chung quanh, nhất là những người nghèo khó và đau khổ. Nguyện xin Lời Chúa hướng dẫn chúng con, để giống như hai môn đệ từ Emmau, chúng con cũng sẽ được hưởng sức mạnh sự phục sinh của Chúa và làm chứng cho những người khác rằng Chúa đang sống hiện hữu giữa chúng con như nguồn mạch của tình anh em, công lý và hòa bình. Chúng con cầu xin vì danh Chúa Giêsu, con của Đức Maria, Đấng đã mặc khải cho chúng con về Chúa Cha và đã sai Chúa Thánh Thần đến với chúng con. Amen.
- Bài Đọc
a) Chìa khóa để hướng dẫn bài đọc:
Bài Tin Mừng của Chúa Nhật thứ tư thường niên tuần này nói về nỗi sửng sốt của những người chứng kiến lối giảng dạy của Chúa Giêsu (Mc 1:21-22), sau đó lại làm phép lạ đầu tiên trừ ma quỷ (Mc 1:23-26) và cuối cùng, một lần nữa nói về sự kinh ngạc của những người nghe lời giảng dạy của Chúa Giêsu về quyền năng đuổi ma quỷ của Người (Mc 1:27-28). Vào những năm thuộc thập niên 70, thời gian mà Máccô đang viết sách Tin Mừng, Cộng đoàn ở Ý đang cần một số chỉ dẫn cách làm thế nào để công bố Tin Mừng của Thiên Chúa cho những người bị sống dưới sự áp bức của việc sợ hãi thần linh ma quỷ bởi vì sự áp đặt độc đoán của các lề luật tôn giáo bởi Đế Chế La Mã. Trong việc mô tả hoạt động của Chúa Giêsu, Máccô đã cho thấy làm cách nào các cộng đoàn đã công bố Tin Mừng. Tác giả Phúc Âm đã dạy qua cách vấn đáp bằng cách nói về các sự kiện và biến cố trong cuộc đời của Chúa Giêsu.
Đoạn Tin Mừng mà chúng ta suy gẫm cho thấy dấu ấn Tin Mừng của Chúa Giêsu đối với dân chúng trong thời của Người. Khi đọc, chúng ta hãy cố gắng chú ý đến những điều sau đây: Những hoạt động nào của Đức Giêsu đã gây kinh ngạc cho người ta nhất?
b) Phân đoạn bài Tin Mừng để trợ giúp cho bài đọc:
Mc 1:21-22: Trong sự kinh ngạc về giáo lý của Chúa Giêsu, người ta bắt đầu phát triển một nhận thức quan trọng.
Mc 1:23-24: Phản ứng của người bị quỷ ám trước sự hiện diện của Chúa Giêsu trong Hội Đường.
Mc 1:25-26: Đức Giêsu chinh phục và trục xuất thần ô uế.
Mc 1:27-28: Một lần nữa, ấn tượng về Tin Mừng của Chúa Giêsu trên dân chúng.
c) Phúc Âm:
21 Đến thành Caphárnaum, vào ngày Sabbát, Chúa Giêsu vào giảng dạy trong hội đường. 22 Người ta kinh ngạc về giáo lý của Người, vì Người giảng dạy người ta như Đấng có uy quyền, chớ không như các luật sĩ. 23 Đang lúc đó, trong hội đường có một người bị thần ô uế, nên hét lên rằng: 24 “Hỡi ông Giêsu Nagiarét, có chuyện gì giữa chúng tôi và ông? Ông đền để tiêu diệt chúng tôi sao? Tôi biết ông là ai, là: “Đấng Thánh của Thiên Chúa.” 25 Chúa Giêsu quát bảo nó rằng: “Hãy im đi, và ra khỏi người này.” 26 Thần ô uế liền dằn vật người ấy, thét lên một tiếng lớn, rồi xuất khỏi người ấy. 27 Mọi người kinh ngạc hỏi nhau rằng: “Cái chi vậy? Đấy là một giáo lý mới ư? Người dùng uy quyền mà truyền lệnh cho cả các thần ô uế và chúng vâng lệnh Người.” 28 Danh tiếng Người liền đồn ra khắp mọi nơi, và lan tràn khắp vùng lân cận xứ Galilêa.
- Giây phút thinh lặng cầu nguyện:
Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời sống chúng ta.
- Một vài câu hỏi gợi ý:
Để giúp chúng ta trong việc suy gẫm cá nhân.
a) Phần nào của đoạn Tin Mừng mà bạn hài lòng nhất?
b) Về phía dân chúng, điều gì đã tạo sự kinh ngạc nhất cho họ vào thời của Chúa Giêsu?
c) Điều gì đã khiến người ta thấy sự khác biệt giữa Chúa Giêsu và các luật sĩ thời bấy giờ?
d) Thần ô uế phải thần phục Đức Giêsu. Điều này đã tạo nên cảm tưởng gì với người ta?
e) Thực tại của cộng đoàn chúng ta có tạo ra được sự ngạc nhiên trong thiên hạ không? Bằng cách nào?
5. Chìa khóa dẫn đến bài đọc
Dành cho những ai muốn đào sâu hơn vào trong chủ đề
a) Bối cảnh thời ấy và ngày nay:
Chúa nhật tuần này chúng ta suy niệm về câu chuyện trong Tin Mừng Máccô về phép lạ đầu tiên của Chúa Giêsu. Không phải tất cả các Thánh sử nói về các sự kiện của đời sống Chúa Giêsu trong cùng một cách. Mỗi người trong số họ đã lưu tâm đến các cộng đoàn mà họ đang viết đến, mỗi tác giả đã nhấn mạnh một số điểm và các khía cạnh của đời sống, các hoạt động và giáo huấn của Chúa Giêsu để có thể giúp thêm cho độc giả của họ. Độc giả của Mátthêu thì sống ở vùng phía bắc của Paléstine và Syria; độc giả của Luca thì sống ở Hy-Lạp; độc giả của Gioan thì ở Tiểu Á và của Máccô có lẽ tại Ý. Một ví dụ cụ thể của sự đa dạng này là cách của mỗi một sách Tin Mừng nói về phép lạ đầu tiên của Chúa Giêsu. Trong sách Tin Mừng theo Gioan, phép lạ đầu tiên là tại tiệc cưới Cana vùng Galilêa, nơi Chúa Giêsu biến nước thành rượu (Ga 2:1-11). Đối với Tin Mừng Luca, phép lạ đầu tiên là Chúa Giêsu tự giải thoát mình yên lành khỏi bị giết chết bởi dân thành Nagiarét (Lc 4:29-30). Đối với Mátthêu, đó là việc chữa lành cho một số lớn người bệnh tật và bị quỷ ám (Mt 4:23), hay một cách chính xác hơn là việc chữa lành một người bị phong hủi (Mt 8:1-4). Đối với Máccô, phép lạ đầu tiên là việc chữa lành người bị quỷ ám (Mc 1:23-26). Như vậy, mỗi Thánh sử, kể lại các sự kiện theo cách riêng của mình, nhấn mạnh đến những gì theo họ là những điểm quan trọng nhất trong các hoạt động và giáo huấn của Đức Giêsu. Mỗi người trong các ông có mối quan tâm riêng mà các ông đã cố gắng dàn trải đến độc giả của mình và đến các cộng đoàn: ngày nay chúng ta đang sống trong một nơi và thời đại hoàn toàn khác hẳn so với thời của Chúa Giêsu và các Thánh sử. Ngày nay mối quan tâm lớn nhất đối với chúng ta trong mối quan hệ sống theo Tin Mừng là gì? Nó có đáng cho mỗi người chúng ta nên tự hỏi chính mình rằng: Mối quan tâm lớn nhất đối với tôi là gì?
b) Lời bình giải về đoạn Tin Mừng:
Mc 1:21-22: Kinh ngạc trước lời giáo huấn của Chúa Giêsu, người ta bắt đầu phát triển một nhận thức quan trọng.
Việc đầu tiên mà Chúa Giêsu làm vào lúc khởi đầu hoạt động sứ vụ của mình là kêu gọi bốn người để cùng Người thành lập một cộng đoàn (Mc 1:16-20). Chuyện đầu tiên mà người ta trông thấy ở Chúa Giêsu là phương cách khác thường khi Người giảng dạy và nói về Nước Thiên Chúa. Nó không hẳn vì nội dung giảng dạy, mà là cách giảng dạy của Người thật là nổi bật. Hiệu quả của cách giảng huấn khác lạ này là tri thức quan trọng đã được hình thành trong lòng dân chúng trong mối liên hệ với các người có thẩm quyền về tôn giáo lúc bấy giờ. Người ta đã thấy, so sánh và cho biết: Chúa đã giảng dạy như Đấng có uy quyền chứ không như các Luật sĩ. Các Luật sĩ giảng dạy người ta bằng cách trích dẫn từ các nhà thông thái, các người có chức quyền. Chúa Giêsu đã không trích dẫn bất cứ một lời của nhà thông luật nào mà nói từ kinh nghiệm của Người với Thiên Chúa và từ cuộc sống. Uy quyền của Người đến từ chính bản thân Người. Lời của Chúa bắt nguồn từ trái tim và trong sự chứng tá của đời sống Người.
Mc 1:23-26: Chúa Giêsu chống trả lại quyền năng của ma quỷ.
Trong Tin Mừng của Máccô, phép lạ đầu tiên là trục xuất ma quỷ. Quyền năng của ma quỷ đã chế ngự người ta và làm họ xa lánh với chính bản thân họ. Người ta đã bị chà đạp bởi sự sợ hãi ma quỷ và bởi hoạt động của các thần ô uế. Ngày nay cũng thế, nỗi sợ hãi ma quỷ thì to lớn và đang trên đà tăng trưởng. Mà không chỉ có điều này. Giống như trong thời kỳ Đế Chế La Mã, nhiều người sống xa lạ với chính mình bởi vì sức mạnh của phương tiện truyền thông, quảng cáo và thương mại. Người ta làm nô lệ cho chủ nghĩa hưởng thụ, bị áp lực bởi các món nợ phải thanh toán vào một ngày cố định và mối đe dọa của các chủ nợ. Nhiều người nghĩ rằng họ không xứng đáng được tôn trọng nếu họ không mua xài những gì mà các món quảng cáo trên truyền hình nói với họ. Trong Tin Mừng của Máccô, phép lạ đầu tiên của Đức Giêsu là việc khống chế ma quỷ. Chúa Giêsu phục hồi người ta về với chính họ. Người khôi phục lại lương tâm và sự tự do của họ. Có thể nào đức tin của chúng ta trong Chúa Giêsu sẽ thành công trong việc chiến đấu lại với sự dữ đã làm cho chúng ta xa lánh bản thân mình và lìa xa Thiên Chúa không?
Mc 1:27-28: Phản ứng của dân chúng: dấu ấn đầu tiên.
Hai phép lạ đầu tiên của Tin Mừng Thiên Chúa mà người ta nhìn thấy trong Chúa Giêsu là: cách thức giảng dạy khác lạ của Người về những gì thuộc về Thiên Chúa và quyền năng của Người trên các thần ô uế. Đức Giêsu đã mở ra một phương cách thanh tẩy mới cho người ta. Trong những ngày ấy, bất cứ ai bị xem là ô uế thì không thể đến trước Thiên Chúa để cầu nguyện hoặc nhận lãnh phép lành của Thiên Chúa như đã hứa với Abraham. Người ấy phải thanh tẩy bản thân mình trước. Nói về việc thanh tẩy của người ta, có nhiều luật lệ và nghi thức thanh tẩy đã tạo ra khó khăn cho đời sống dân chúng và nhiều người đã chịu thiệt thòi vì bị xem là không tinh khiết. Ví dụ, phải rửa tay cẩn thận từ khuỷu tay trở xuống, rảy nước vào thức ăn, rửa sạch các ly tách, chai lọ và các đồ kim loại, v.v. (xem Mc 7:1-5). Giờ đây được thanh tẩy bởi đức tin trong Chúa Giêsu, người bị coi là ô uế một lần nữa có thể tự phủ phục trước Thiên Chúa và không còn cần phải tuân theo các tập tục thanh tẩy nữa. Tin Mừng của Vương Quốc Thiên Chúa được công bố bởi Chúa Giêsu phải được coi như là một việc làm nhẹ gánh cho người ta và là một nguyên nhân cho nỗi vui mừng và thanh bình lớn lao.
Lời chú giải thêm: việc trừ quỷ và nỗi sợ hãi của người ta
* Lời giải thích kỳ diệu về đời sống của sự dữ
Trong thời Chúa Giêsu, nhiều người nói về Satan và việc trừ quỷ. Sự sợ hãi quá độ và một số người đã lợi dụng nỗi sợ hãi này đối với người khác. Sức mạnh của sự dữ có nhiều tên gọi: quỷ, ma quỷ, quỷ Bê-en-zê-bun, quỷ vương, Satan, Mãng Xà, ma vương, quỷ lực, quyền lực, thần thiêng, v.v. (xem Mc 3:22-23; Mt 4:1: Kh 12:9; Rm 8:38; Êp 1:21).
Ngày nay, khi người ta không thể giải thích được một hiện tượng, một vấn đề hoặc sự đau đớn, đôi khi họ cầu cạnh đến các lời giải thích và phương cách chữa trị truyền thống hoặc tục lệ cổ xưa và họ nói rằng: Đó là bị tà ma, bị Trời phạt, bị quỷ ám. Và có người tìm cách khắc phục những ma quỷ này bằng phép thuật hay cầu vong ồn ào. Người khác thì tìm một chuyên gia trừ quỷ để trục xuất thần linh ô uế. Còn một số khác thì vẫn còn được khuyến khích bởi nền văn hóa mới và tàn bạo ngày nay, chống trả lại sức mạnh của sự dữ qua những phương cách khác. Họ tìm hiểu nguyên do của sự dữ. Họ tìm thầy thuốc, và dược thảo, họ giúp đỡ lẫn nhau, kêu gọi hội họp, chống trả lại sự ghét bỏ của người khác, tổ chức câu lạc bộ các bà mẹ, nghiệp đoàn, đảng phái và nhiều hình thức hiệp hội khác để xua đuổi sự dữ và cải thiện đời sống của người dân.
Vào thời Chúa Giêsu, cách giải thích và giải quyết tệ nạn trong đời sống thì tương tự như lời giải thích được đưa ra bởi truyền thống xa xưa và văn hóa của chúng ta. Trong những ngày ấy, như chúng ta đọc trong Kinh Thánh, chữ ma quỷ hay Satan thường để chỉ về sức mạnh của sự dữ đã dẫn đưa người ta đi xa khỏi đường ngay nẻo chánh. Ví dụ, trong bốn mươi đêm ngày ở hoang địa, Chúa Giêsu đã bị Satan cám dỗ, nó đã cố gắng khiến cho Người sa ngã (Mc 1:12; Lc 4:1-13). Trong những dịp khác, cùng một chữ đã chỉ về một người bị kẻ khác dẫn dắt đi lầm đường. Vì thế, khi Phêrô đã tìm cách chuyển hướng đường đi của Chúa Giêsu, ông đã là Satan đối với Chúa Giêsu: “Hỡi Satan, hãy lui lại đằng sau Thầy! Vì tư tưởng của anh không phải là tư tưởng của Thiên Chúa, mà là của loài người” (Mc 8:33). Vào những lúc khác, những lời tương tự này đã được dùng để chỉ về quyền lực chính trị của Đế quốc La Mã đã đàn áp và khai thác người ta. Lấy ví dụ, trong sách Khải Huyền, Đế quốc La mã được gọi là “con đại mãng xà, con rắn thời nguyên thủy, mà người ta gọi là ma quỷ hay Satan, tên chuyên mê hoặc toàn thể thiên hạ” (Kh 12:9). Trong Tin Mừng Máccô, cũng một Đế quốc La Mã này đã được gán cho tên là Quân đoàn, một tên dành cho ma quỷ là những kẻ đối xử tàn bạo với dân chúng (Mc 5:9). Vào những lúc khác, người ta đã dùng những chữ ma quỷ hoặc thần linh để chỉ về những sự đau đớn nhức nhối. Do đó, người ta đã nói đến quỷ câm (Mc 9:17), về thần điếc (Mc 9:25), thần ô uế (Mc 1:23; 3:11), v.v. Và có những người trừ quỷ đã xua đuổi những ma quỷ này (xem Mc 9:38; Mt 12:27).
Tất cả những điều này cho thấy nỗi sợ hãi lớn lao người ta đã có về quyền năng của sự dữ mà họ gọi là ma quỷ hay Satan. Khi Máccô đang viết sách Tin Mừng của ông, nỗi lo sợ này đang trên đà tăng cao. Ngoài ra, một số tôn giáo Đông Phương đang truyền bá sự sùng bái thần linh, đấng tạo hóa hay là các á thần. Những giáo phái này dạy rằng một số cử chỉ của chúng ta có thể làm các thần linh bực dọc, và để trả thù cho hả giận họ có thể cản lối chúng ta đến với Thiên Chúa, và do đó tước đoạt khỏi chúng ta các lợi ích của Thiên Chúa. Vì vậy, qua các phù phép ma thuật, cúng tế ồn ào và các nghi lễ phức tạp, người ta đã cố gắng cầu khẩn và xoa dịu những thần linh hay ma quỷ, để mà chúng sẽ không làm hại đến đời sống con người. Đây là hình thức mà một số các tôn giáo đã làm để bảo vệ họ khỏi ảnh hưởng của thần dữ. Và cách sống này trong mối quan hệ với Thiên Chúa, thay vì giải phóng người ta, đã tạo trong họ nỗi sợ hãi và lo âu.
* Niềm tin vào sự phục sinh và vinh quang chiến thắng nỗi sợ hãi
Giờ đây, một trong những mục đích Tin Mừng của Chúa Giêsu là cứu giúp người ta khỏi nỗi sợ hãi này. Việc Vương Quốc Thiên Chúa đang đến có nghĩa là một quyền năng cao cả hơn đang đến. Tin Mừng Máccô nói rằng: “Nhưng không ai vào nhà một người mạnh mà có thể cướp của được, nếu không trói người mạnh ấy trước đã, rồi mới cướp sạch nhà nó.” (Mc 3:27). Người mạnh là hình ảnh của sức mạnh của sự dữ đã khiến người ta bị xích xiềng vào sợ hãi. Chúa Giêsu là Đấng mạnh mẽ hơn, Người đến để cầm giữ Satan lại, sức mạnh của ma quỷ, và dành lấy từ nó nhân loại bị xiềng xích vì sợ hãi này. “Nếu Ta dùng ngón tay Thiên Chúa mà trừ quỷ, thì quả là Triều Đại Thiên Chúa đã đến giữa các ông!” (Lc 11:20) Đây là những gì mà các sách Tân Ước khẳng định, đặc biệt là Tin Mừng của Máccô, sự chế ngự của Chúa Giêsu trên sức mạnh của sự dữ, của ma quỷ, của Satan, của tội lỗi và cõi chết.
Như chúng ta đã thấy, trong bài đọc Tin Mừng Máccô Chúa Nhật tuần này, phép lạ đầu tiên của Chúa Giêsu là việc xua đuổi ma quỷ: “Hãy im đi và ra khỏi người này!” (Mc 1:25). Ấn tượng đầu tiên Đức Giêsu tạo cho người ta là khiến cho ma quỷ bị trục xuất: “Người dùng uy quyền mà truyền lệnh cho cả các thần ô uế và chúng vâng lệnh Người.” (Mc 1:27). Một trong những lý do chính cho các cuộc tranh luận giữa Chúa Giêsu và các Luật sĩ là trừ quỷ. Họ đã vu cáo Người nói rằng: “Ông ta bị quỷ vương Bê-en-zê-bun ám… Ông ấy dựa vào thế quỷ vương mà trừ quỷ!” (Mk 3:22). Quyền năng đầu tiên được ban cho các tông đồ khi các ông được sai đi làm sứ vụ là quyền trừ quỷ: “… ban cho các ông quyền trừ các thần ô uế” (Mc 6:7). Phép lạ đầu tiên đi chung với việc rao giảng sự phục sinh là việc trừ quỷ: “Đây là những dấu lạ sẽ đi theo những ai có lòng tin: nhân danh Thầy, họ sẽ trừ được quỷ” (Mc 16:17).
Việc trừ quỷ là điều mà tạo sự ngạc nhiên cho người ta nhất (Mc 1:27). Nó đi thẳng vào tâm điểm của Tin Mừng Nước Trời. Bằng phương cách ấy, Chúa Giêsu đã khôi phục người ta với chính bản thân họ. Người đã trả họ lại với trí khôn tỉnh táo và lương tâm (Mc 5:15). Từ đầu chí cuối, gần như trong cùng một câu, Tin Mừng Máccô không ngừng lặp lại cùng một thông điệp: “Chúa Giêsu đuổi trừ ma quỷ!” (Mc 1:26, 34, 39; 3:11-22, 22, 30; 5:1-20; 6:7, 13; 7:25-29; 9:25-27, 38; 16:17). Nó có vẻ như là một điệp khúc bất tận. Tuy nhiên, ngày nay thay vì sử dụng những lời giống như thế trong mọi lúc, chúng ta dùng những chữ khác để gửi đi thông điệp tương tự và chúng ta sẽ nói: “Đức Giêsu đã chiến thắng, trói giữ, thống trị, phá hủy, đánh bại, loại trừ, tiêu diệt, hủy diệt và loại bỏ quyền năng của ma quỷ, Satan mà đã làm sợ hãi biết bao nhiêu người!” Những gì Máccô muốn nói với chúng ta là: “Người Kitô hữu không được phép sợ hãi Satan!” Nhờ vào sự phục sinh của Chúa Kitô và nhờ vào hành động giải thoát của Người hiện diện trong chúng ta, sự quyết tâm hành động và hy vọng đang ở trong tầm mắt! Chúng ta phải đi theo Con Đường của Chúa Giêsu với cảm nghiệm của sự chiến thắng đánh bại lại quyền năng sự dữ!
- Cầu nguyện với Thánh Vịnh 46 (45)
Thiên Chúa, được mặc khải trong Chúa Giêsu, là sức mạnh của chúng con!
Thiên Chúa là nơi ta ẩn náu, là sức mạnh của ta.
Người luôn luôn sẵn sàng giúp đỡ khi ta phải ngặt nghèo.
Nên dầu cho địa cầu chuyển động,
núi đồi có sập xuống biển sâu,
dầu cho sóng biển ầm ầm sôi sục,
núi đồi có lảo đảo khi thủy triều dâng,
ta cũng chẳng sợ gì.
Một dòng sông chảy ra bao nhánh
đem niềm vui cho thành của Chúa Trời:
đây chính là đền thánh Đấng Tối Cao.
Thiên Chúa ngự giữa thành, thành không lay chuyển;
ngay từ rạng đông, Thiên Chúa thương trợ giúp.
Muôn dân náo động, muôn nước chuyển lay,
tiếng Người vang lên là trái đất rã rời.
Chính Chúa Tể càn khôn ở cùng ta luôn mãi,
Thiên Chúa nhà Giacóp là thành bảo vệ ta.
Đến mà xem công trình của CHÚA,
Đấng gieo kinh hãi trên mặt địa cầu.
Người chấm dứt chiến tranh trên toàn cõi thế,
cung tên bẻ gẫy, gươm giáo đập tan,
còn khiên thuẫn thì quăng vào lửa.
‘Dừng tay lại: Hãy biết Ta đây là Thiên Chúa!
Ta thống trị muôn dân, thống trị địa cầu.’
Chính Chúa Tể càn khôn ở cùng ta luôn mãi,
Thiên Chúa nhà Giacóp là thành bảo vệ ta.
- Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa Giêsu, chúng con xin cảm tạ Chúa về Lời Chúa đã giúp chúng con hiểu rõ hơn ý muốn của Chúa Cha. Nguyện xin Thần Khí Chúa soi sáng các việc làm của chúng con và ban cho chúng con sức mạnh để thực hành Lời Chúa đã mặc khải cho chúng con. Nguyện xin cho chúng con, được trở nên giống như Đức Maria, thân mẫu Chúa, không những chỉ lắng nghe mà còn thực hành Lời Chúa. Chúa là Đấng hằng sống hằng trị cùng với Đức Chúa Cha trong sự hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời. Amen.
