Việc kêu gọi các môn đệ tiên khởi
Lc 5:1-11
1. Lời nguyện mở đầu
Lạy Cha, giờ đây Ngôi Lời của Cha đã đến! Đấng đã xuất hiện như mặt trời sau đêm tăm tối, trống vắng và cô quạnh. Do đó, khi Lời Chúa không hiện diện, con luôn biết. Xin hãy ban cho con làn gió biển nhẹ nhàng của Chúa Thánh Thần và xin hãy để Ngài dẫn dắt, đi với con hướng về Đức Kitô, Ngôi Lời hằng sống của Chúa mà con hằng ước ao lắng nghe. Con sẽ không rời khỏi bờ biển này, nơi Người giảng dạy và nói chuyện, mà con sẽ ở đây cho đến khi nào Người đem con đi với Người. Sau đó, con sẽ đi theo Người đến bất cứ nơi nào Người đưa con đi.
2. Bài Đọc
a) Đặt bài Tin Mừng trong bối cảnh của nó:
Đoạn Tin Mừng này, đầy sức mạnh thần học tuyệt vời, tại ngay tâm điểm của cuộc hành trình đức tin và sự gặp gỡ với Đức Giêsu, Đấng dẫn dắt chúng ta từ người điếc trở thành người có thể nghe được, từ người bệnh bại liệt nhất đến việc chữa lành cứu độ để chúng ta có thể giúp đỡ anh chị em chúng ta cùng tái sinh với chúng ta. Chúa Giêsu đã bắt đầu cuộc rao giảng của mình tại hội đường Nagiarét, đem ý nghĩa và ánh sáng đến những lời trong sách Ngũ Thư (4:16). Người đã chiến thắng tội lỗi (4:31-37) và bệnh tật (4:38-41), Người đã xua trừ chúng khỏi trái tim loài người và loan báo quyền lực thiêng liêng đã sai Người đến với chúng ta và bằng những gì Người thay đổi, đến được khắp mọi ngõ ngách của trái đất. Tại điểm này, chúng ta nghe thấy câu trả lời là sự khởi đầu của những gì tiếp theo sau, đó là, trung thành với đức tin. Tại thời điểm này, Giáo Hội và dân riêng mới được khai sinh, những ai có thể nghe thấy và trả lời với câu xin vâng.
b) Phần phân đoạn văn bản để trợ giúp chúng ta trong lúc đọc bài đọc:
Lc 5:1-3: Chúa Giêsu bên bờ hồ Giênêsarét và trước mặt Người là đám đông dân chúng, mong muốn lắng nghe Lời Chúa. Người xuống một chiếc thuyền và đẩy ra khỏi bờ một chút. Như thày dạy và người hướng dẫn, Chúa ngồi trên thuyền và giảng dạy cho dân chúng, và từ đó Người ban ơn cứu độ cho những ai lắng nghe và đón nhận Lời Chúa.
Lc 5:4-6: Chúa Giêsu bảo một số người đi thả lưới và ông Phêrô tin tưởng Chúa, tin vào Lời của Thầy. Trong đức tin, ông chèo thuyền ra chỗ nước sâu và thả lưới. Bởi vì đức tin của ông, ông đã bắt được rất nhiều cá, đó là phép lạ.
Lc 5:7: Gặp gỡ Đức Giêsu không bao giờ là chuyện bí mật. Cuộc gặp gỡ luôn dẫn đến việc thông tri, chia sẻ. Thật vậy, món quà quá to lớn và không thể giữ riêng cho một người. Ông Phêrô phải gọi các bạn đồng nghiệp ở thuyền bên cạnh đến và món quà được tăng gấp đôi và phát triển liên tục.
Lc 5:8-11: Phêrô sụp lạy dưới chân Chúa Giêsu, sùng bái Người và nhận ra tội lỗi của mình, sự hư không của mình, nhưng Chúa Giêsu bảo ông bằng với cùng uy quyền mà rất nhiều biển cả đã vâng phục lời Người trong suốt Kinh Thánh: “Đừng sợ!” Thiên Chúa tỏ mình ra và trở thành bạn đồng hành của loài người. Phêrô nhận lãnh sứ vụ chinh phục người ta, các anh chị em của ông, từ các vùng biển của thế gian và của tội lỗi, cũng giống như ông đã được chinh phục. Ông bỏ thuyền, bỏ lưới, bỏ cá và đi theo Chúa Giêsu, cùng với các bạn của ông.
1 Khi ấy, dân chúng chen nhau lại gần Đức Giêsu để nghe lời Thiên Chúa, lúc đó Người đứng ở bờ hồ Giênêsarét. 2 Người trông thấy hai chiếc thuyền đậu gần bờ; những người đánh cá đã ra khỏi thuyền và họ đang giặt lưới. 3 Người xuống một chiếc thuyền, thuyền đó của ông Simon, và Người xin ông đưa ra khỏi bờ một chút. Rồi Người ngồi trên thuyền, giảng dạy dân chúng. 4 Vừa giảng xong, Người bảo ông Simon rằng: “Hãy đẩy thuyền ra chỗ nước sâu, và thả lưới bắt cá”. 5 Ông Simon thưa Người rằng: “Thưa Thầy, chúng con đã cực nhọc suốt đêm mà không được gì hết; nhưng vì lời Thầy, con sẽ thả lưới”. 6 Các ông đã thả lưới và bắt được rất nhiều cá; lưới các ông hầu như bị rách. 7 Bấy giờ các ông làm hiệu cho các bạn đồng nghiệp ở thuyền bên cạnh đến giúp đỡ các ông. Những người này tới, họ đổ cá đầy hai chiếc thuyền, đến nỗi những thuyền chở nặng gần chìm.
8 Thấy thế, ông Simon sụp lạy dưới chân Chúa Giêsu và thưa Người rằng: “Lạy Chúa, xin Chúa hãy tránh xa con, vì con là người tội lỗi”. 9 Ông kinh ngạc và tất cả mọi người ở đó với ông cũng kinh ngạc trước mẻ cá mà các ông vừa mới bắt được; 10 cả ông Giacôbê và Gioan, con ông Giêbêđê, bạn đồng nghiệp với ông Simon cũng thế. Nhưng Chúa Giêsu phán bảo ông Simon rằng: “Đừng sợ hãi: từ đây con sẽ là kẻ chinh phục người ta”. 11 Bấy giờ các ông đưa thuyền vào bờ, và đã từ bỏ mọi sự mà đi theo Người.
3. Giây phút thinh lặng cầu nguyện
Trong giây phút thinh lặng này và chỉ riêng mình tôi để tôi có thể ở lại cùng với Người, tôi đi xa bờ một chút, vào vùng nước sâu và, phó thác vào Chúa, tôi thả lưới xuống nước và chờ đợi…
4. Một vài câu hỏi gợi ý
Để giúp chúng ta trong phần suy gẫm cá nhân.
a) “Người ngồi xuống và giảng dạy dân chúng từ thuyền”. Chúa Giêsu bước xuống thuyền, ngồi xuống ở giữa chúng ta, thậm chí Người còn chạm vào trái đất của chúng ta và từ hành tinh nhỏ bé này, Người ban lời giảng dạy, Lời cứu độ của Người. Chúa Giêsu ban cho tôi thời gian, không gian, hoàn toàn sẵn lòng để gặp gỡ Người và biết Người, nhưng tôi có biết cách để dừng chân, ở lại, bén rễ trong Người và trước mặt Người không?
b) “Người xin ông đưa ra khỏi bờ một chút”. Lời yêu cầu của Chúa thì từ từ, thực sự, sau lần xa bờ lần đầu tiên này, Người yêu cầu ông đưa thuyền ra chỗ nước sâu. “Hãy đẩy thuyền ra chỗ nước sâu!”: một lời mời được gửi đến mọi người. Tôi có đức tin, sự tín thác và tin tưởng vào Người để thả lỏng những băn khoăn của tôi không? Tôi có nhìn vào bản thân mình một cách chân thành và nghiêm túc không? Kho tàng của cuộc đời tôi nằm ở đâu?
c) “Tôi sẽ thả lưới.” Phêrô cho chúng ta một gương sáng tuyệt vời của niềm tin vào Lời của Chúa Giêsu. Trong đoạn Tin Mừng này, động từ “thả lưới” xuất hiện hai lần: lần thứ nhất nói về những tấm lưới và lần thứ hai nói với chính Phêrô. Ý nghĩa thì rất rõ ràng: trước mặt Chúa, chúng ta có thể thả lỏng toàn thể con người chúng ta. Chúng ta bỏ xuống, nhưng Người thu nhặt, luôn luôn với một lòng trung thành tuyệt đối và không sai lầm. Hôm nay, tôi có cảm thấy như muốn đem cuộc đời mình, y như thế này, và đặt nó xuống dưới chân Chúa Giêsu, trong Người, để cho Người, một lần nữa, có thể nhặt tôi lên, chữa lành và cứu rỗi tôi, làm cho tôi trở nên một con người mới không?
d) “Họ làm hiệu cho các đồng nghiệp ở thuyền bên cạnh”. Một lần nữa, Phêrô trở thành một người hướng dẫn trên cuộc hành trình của tôi và chỉ cho tôi làm thế nào trở nên cởi mở với người khác, chia sẻ, bởi vì người ta không thể sống cô lập và khép kin bên trong Giáo Hội. Chúng ta được sai đi: “Hãy đi gặp anh em Thầy và báo cho họ biết” (Ga 20:17). Liệu tôi có thể chèo thuyền của tôi đến gần thuyền của những người khác không? Tôi có thể chia sẻ với anh chị em mình món quà và sự phong phú mà Chúa đã ban cho tôi giữ hộ không?
5. Chìa khóa dẫn đến bài đọc
* Biển cả và chủ đề cuộc xuất hành:
Chúa Giêsu đang đứng bên bờ biển. Người đứng trên thủy triều đen tối, đe dọa và vô tri của biển cả và cuộc sống. Người đứng trước đám đông dân chúng đang tụ tập, sẵn lòng lắng nghe và sẵn sàng lên đường cho cuộc hành trình, Người là vị mục tử tốt lành với cây trượng bằng Lời của Người. Người muốn đưa chúng ta băng qua các biển hồ và đại dương của thế gian này, trên cuộc hành trình của sự cứu rỗi, đem chúng ta đến trước mặt Người, như đã xảy ra ở Biển Đỏ (Xh 14:21-23) và bên bờ sông Giođan (Ga 3:14-17). Ngay cả biển cát trong sa mạc cũng bị khắc phục bởi quyền năng của Lời Người và mở ra, trở nên một khu vườn, lối đi và bằng phẳng (Is 43:16-21) cho những ai quyết định đi trên cuộc hành trình trở về với Thiên Chúa và để cho Người hướng dẫn họ. Trong những câu này của đoạn Tin Mừng, một lần nữa Chúa chuẩn bị cho chúng ta một phép lạ vĩ đại của cuộc xuất hành, của việc thoát ra khỏi bóng tối của cái chết, nhờ vào sự cứu chuộc để đến đồng cỏ xanh ngát của tình bạn với Người và lắng nghe tiếng Người. Tất cả đã sẵn sàng: tên của chúng ta đã được gọi với tình yêu vô biên của Đấng chăn chiên tốt lành, Đấng biết chúng ta từ muôn thuở và hướng dẫn chúng ta đến muôn đời, sẽ không bao giờ để cho chúng rời khỏi tay Người.
* Lắng nghe trong đức tin dẫn đến sự vâng phục:
Đoạn văn này trích từ sách Tin Mừng Luca là lần thứ hai liên quan đến cuộc hành trình vinh quang mà Chúa Giêsu trình bày cho chúng ta. Đám đông dân chúng vây chung quanh Đức Giêsu, thúc giục bởi lòng ước muốn được “nghe thấy Lời Chúa”; đây là câu trả lời cho lời mời gọi liên tục của Chúa Cha, mà chúng ta thấy khắp trong Kinh Thánh: “Nghe đây, hỡi Israel!” (Đnl 6:4), hay là “Ôi dân Ta nếu mà đã chịu nghe lời Ta!” (Tv 81:14). Như thể là đám đông đang nói: “Vâng, tôi sẽ lắng nghe điều Thiên Chúa phán” (Tv 85:9). Tuy nhiên, hình thức lắng nghe được đề cập đến và được đề nghị là sự lắng nghe hoàn toàn, không phải là sự lắng nghe hời hợt; nó là sự lắng nghe sống động và cho đi sự sống, không phải sự chết; nó là sự lắng nghe của đức tin, không phải của sự nghi ngờ và cứng lòng. Nó là sự lắng nghe và nói: “Xin vâng, lạy Chúa, vì lời Chúa mà con sẽ thả lưới”. Lời kêu gọi được nói với chúng ta bây giờ là lời kêu gọi đến với đức tin, đến lòng tín thác nơi Người và trong mỗi lời phán ra từ môi miệng Người, chắc chắn rằng bất cứ điều gì Người nói sẽ trở thành sự thật. Như Thiên Chúa đã nói với ông Abraham: “Nào có điều gì kỳ diệu vượt sức Đức Chúa không?” (St 18:14) hay nói với tiên tri Giêrêmia: “Đối với Ta, hỏi có điều gì là không thể làm được chăng?” (Gr 32:27); cũng như với ông Giacaria 8:6. Hay là như đã được nói với Đức Maria: “Đối với Thiên Chúa, không có gì là không thể làm được” (Lc 1:37) và bà đã đáp lại: “Vâng, tôi đây là nữ tỳ của Chúa, xin Chúa cứ làm cho tôi như lời sứ thần nói”. Đó là điểm mà chúng ta phải đạt được; như Đức Maria, như ông Phêrô. Chúng ta không thể chỉ là các người nghe suông, nếu không, chúng ta sẽ lừa dối chính mình, như thánh Giacôbê đã nói (1:19-25); chúng ta sẽ tiếp tục bị lừa dối bởi sự lãng quên và chúng ta sẽ lạc mất. Lời Chúa phải được thực hiện, được đem ra thi hành, được làm cho đến cùng. Điều cần hiểu rõ là sự hủy hoại của người nghe Lời Chúa nhưng lại không đem ra thực hành; chúng ta phải đào cho sâu và xây nền móng nhà trên đá, có nghĩa là, đức tin trong sự thực hành (xem Lc 6:46-49).
* Thả lưới cá là sứ vụ của Giáo Hội:
Lòng trung thành lắng nghe và đức tin dẫn đến sứ vụ, có nghĩa là, để tham gia vào xã hội mà Chúa Giêsu thành lập cho việc phát triển Nước Trời. Trong đoạn Tin Mừng này, có vẻ như là Luca muốn trình bày về Giáo Hội sống trong kinh nghiệm thời kỳ hậu phục sinh của cuộc gặp gỡ với Chúa Giêsu đã sống lại. Trong thực tế, chúng ta lưu ý rằng nhiều ám chỉ về đoạn văn này trong Tin Mừng Ga 21:1-8. Chúa Giêsu chọn một chiếc thuyền và chọn ông Phêrô, và từ chiếc thuyền, Người kêu gọi các đàn ông và phụ nữ, các con trai, con gái tiếp tục sứ vụ của Người. Chúng ta lưu ý rằng động từ “đẩy thuyền ra chỗ nước sâu” ở thể số ít, hàm ý rằng ông Phêrô là người được giao nhiệm vụ hướng dẫn, nhưng hành động lưới cá lại ở thể số nhiều: “hãy thả lưới xuống”, nói đến tất cả những ai muốn tham gia và tuân hành trong sứ vụ. Sứ vụ và công việc chung này của tất cả mọi người thì đẹp đẽ và sáng ngời, nó là niềm hân hoan! Đó là sứ vụ tông đồ, bắt đầu ngay từ bây giờ, trong sự vâng phục Lời Chúa và sẽ đạt được đến nơi sâu xa, thậm chí đến tận cùng trái đất (xem Mt 28:19; Cv 1:8; Mc 16:15; 13:10; Lc 24:45-48).
Thật là thú vị khi lưu ý đến từ ngữ mà Luca dùng để chỉ ra sứ vụ được Chúa Giêsu trao cho Phêrô, và cho tất cả chúng ta, khi Người nói: “Đừng sợ hãi, từ nay con sẽ là kẻ lưới người ta”. Ở đây chúng ta thấy từ ngữ được dùng trong Tin Mừng Mátthêu từ câu 4:18 trở đi, và trong Máccô 1:16 hoặc thậm chí trong đoạn Tin Mừng này ở câu 2, không đơn giản chỉ là lưới cá; ở đây chúng ta thấy có một chữ mới, chỉ xuất hiện có hai lần trong toàn bộ Tân Ước và bắt nguồn từ động từ “nắm bắt”, trong ý nghĩa “bắt sống và giữ cho sống sót”. Thật vậy, việc lưới người của Chúa, thả lưới xuống biển của trần gian để ban cho người ta Sự Sống, để đưa họ ra khỏi vực thẳm và đem họ trở lại với cuộc sống đích thực. Phêrô và những người khác, chúng ta và các bạn thuyền chài của chúng ta trong thế giới này, có thể tiếp tục, nếu chúng ta muốn, bất cứ nơi nào chúng ta đến, sứ vụ tuyệt vời của Người được sai đi bởi Chúa Cha “để tìm và cứu những gì đã mất” (Lc 19:10).
6. Cầu Nguyện với Thánh Vịnh 66
Bài thánh ca chúc tụng Chúa
Đấng đã mở tâm hồn chúng ta với đức tin.
Đáp ca: Dũng lực tôi và bài ca của tôi là Chúa; Người đã cứu chuộc tôi!
Cả trái đất, hãy tung hô Thiên Chúa,
đàn hát lên mừng Danh Thánh rạng ngời,
nào dâng lời ca tụng tôn vinh!
Hãy thưa cùng Thiên Chúa:
“Khủng khiếp thay, sự nghiệp của Ngài!
Trước thần lực uy hùng, địch thù khúm núm.
Toàn trái đất phải quỳ lạy tôn thờ,
và đàn ca mừng Chúa, đàn ca mừng Thánh Danh.”
Đến mà xem công trình của Thiên Chúa:
hành động của Người đối với phàm nhân
thật đáng kinh đáng sợ!
Chúa làm cho biển khơi hoá đất liền,
và dân Người đi bộ qua sông;
việc Người làm đó khiến ta hoan hỷ.
Nào chúc tụng Chúa Trời chúng ta, muôn dân hỡi,
trổi vang lên lời tán dương Người,
Người là Đấng bảo toàn mạng sống
và giữ gìn ta khỏi lỡ bước sa chân.
Vâng lạy Chúa, Ngài đã từng thử thách,
luyện chúng con như luyện bạc trong lò,
đã để cho rơi vào cạm bẫy,
gánh nặng nề chồng chất cả trên vai,
mặc thiên hạ cỡi lên đầu lên cổ.
Cơn nước lửa, chúng con từng gặp bao lần,
nhưng Ngài đã cứu thoát, đem ra chỗ thảnh thơi.
Tất cả những ai kính sợ Chúa Trời,
đến mà nghe tôi kể việc Chúa đã làm để giúp tôi.
Vừa mở miệng kêu lên cùng Chúa,
tấc lưỡi tán dương, tôi đã sẵn sàng.
Điều gian ác, nếu lòng này ấp ủ,
chắc hẳn là Chúa chẳng nghe đâu.
Thế mà Thiên Chúa đã nghe rồi, để tâm đến lời tôi cầu nguyện.
Xin chúc tụng Thiên Chúa
đã chẳng bác lời thỉnh nguyện tôi dâng,
lại cũng không dứt nghĩa đoạn tình.
7. Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa, Chúa đã mở ra biển cả và đã đến với con; Chúa phân rẽ ban đêm và bắt đầu một ngày mới trong đời con! Chúa đã nói Lời Chúa với con và làm con xúc động; Chúa đã khiến con xuống thuyền với Chúa và mang con ra chỗ nước sâu. Lạy Chúa, Chúa đã làm những việc tuyệt vời! Con xưng tụng Chúa, con chúc tụng và tạ ơn Người, trong Lời Chúa, trong Đức Giêsu, Con Chúa và trong Chúa Thánh Thần. Người luôn đem con ra chỗ nước sâu với Chúa, trong Chúa và Chúa trong con, để con có thể thả xuống nhiều lưới của yêu thương, của tình bằng hữu, chia sẻ và tìm kiến thánh nhan Chúa và Nước Chúa trên trái đất này. Lạy Chúa, con biết con là kẻ tội lỗi! Nhưng cũng vì điều này, con xin cảm tạ Chúa, vì Chúa đã không đến để kêu gọi những người công chính mà những kẻ tội lỗi; con nghe thấy tiếng Chúa và con đi theo Người. Lạy Cha, này con đây, con xin bỏ lại tất cả mọi thứ và đi theo Cha…