Chúa Giêsu dẹp yên sóng bão
Chúa Giêsu ngủ trong thuyền chúng tôi
Mc 4:35-41
- Lời nguyện mở đầu
Lạy Chúa Giêsu, xin hãy sai Thần Khí Chúa đến giúp chúng con đọc Kinh Thánh với cùng tâm tình mà Chúa đã đọc cho các môn đệ trên đường Emmau. Trong ánh sáng của Lời Chúa, được viết trong Kinh Thánh, Chúa đã giúp các môn đệ khám phá ra được sự hiện diện của Thiên Chúa trong nỗi đau buồn về bản án và cái chết của mình. Vì thế, cây thập giá tưởng như là sự kết thúc của mọi niềm hy vọng, đã trở nên nguồn mạch của sự sống và sự sống lại.
Xin Chúa hãy tạo trong chúng con sự thinh lặng để chúng con có thể lắng nghe tiếng Chúa trong sự Tạo Dựng và trong Kinh Thánh, trong các sự kiện của đời sống hằng ngày và trong những người chung quanh, nhất là những người nghèo khó và đau khổ. Nguyện xin Lời Chúa hướng dẫn chúng con để, giống như hai môn đệ từ Emmau, chúng con cũng sẽ được hưởng sức mạnh sự phục sinh của Chúa và làm chứng cho những người khác rằng Chúa đang sống hiện hữu giữa chúng con như nguồn mạch của tình anh em, công lý và hòa bình. Chúng con cầu xin vì danh Chúa Giêsu, con Đức Maria, Đấng đã mặc khải cho chúng con về Chúa Cha và đã sai Chúa Thánh Thần đến với chúng con. Amen.
- Bài Đọc
a) Chìa khóa dẫn đến bài đọc:
Có những ngày khi mà đời sống giống như một con thuyền nhỏ bé bị dập vùi trong những đợt sóng của bão biển. Tất cả mọi thứ chung quanh ta trông âm u, một cơn bão sắp ập tới. Thiên Chúa thì ẩn mặt, Đức Giêsu thì đi vắng, không một ai cận kề để có thể giúp đỡ, khuyến khích chúng ta. Người ta dường như muốn buông xuôi!
Chúng ta hãy lắng nghe câu chuyện sóng bão bị dẹp yên. Khi đọc, chúng ta hãy mường tượng như mình đang ở trên thuyền cùng với Chúa Giêsu và các môn đệ. Chúng ta hãy gắng cùng sống với các ông về những gì đang xảy ra và hãy chú ý đến thái độ của Chúa Giêsu và phản ứng của các môn đệ.
b) Phân đoạn văn bản để giúp chúng ta đọc bài đọc:
Mc 4:35-36: Chúa Giêsu quyết định đi sang phía bên kia bờ hồ
Mc 4:37-38: Một trận bão bất ngờ nổi lên gây nguy hiểm cho mạng sống của tất cả mọi người trên thuyền
Mc 4:39-40: Chúa Giêsu dẹp yên sóng bão và quở trách việc kém lòng tin
Mc 4:41: Nỗi sợ hãi và thiếu hiểu biết về phần của các môn đệ
c) Phúc Âm:
35 Ngày ấy, khi chiều đến, Đức Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Chúng ta sang bên kia biển hồ!” 36 Bỏ đám đông ở lại, các ông chở Người đi, vì Người đang ở sẵn trên thuyền; có những thuyền khác cùng theo Người. 37 Và một trận cuồng phong nổi lên, sóng ập vào thuyền, đến nỗi thuyền đầy nước. 38 Trong khi đó, Đức Giêsu đang ở đàng lái, dựa đầu vào chiếc gối mà ngủ. Các môn đệ đánh thức Người dậy mà nói: “Thầy ơi, chúng con chết đến nơi rồi, mà Thầy chẳng lo gì sao?” 39 Người thức dậy, ngăm đe gió, và truyền cho biển: “Im đi! Lặng đi!” Gió biển liền tắt, và biển lặng như tờ. 40 Rồi Người bảo các ông: “Sao nhát thế? Làm sao mà các con vẫn chưa có lòng tin?” 41 Các ông hoảng sợ và nói với nhau: “Người là ai mà cả gió lẫn biển cũng đều vâng lệnh Người?”
- Giây phút thinh lặng cầu nguyện
Để Lời Chúa được thấm nhập và soi sáng đời sống chúng ta.
- Một vài câu hỏi gợi ý
Để giúp chúng ta trong phần suy gẫm và cầu nguyện.
a) Điểm nào trong đoạn Tin Mừng đã làm bạn hài lòng nhất? Tại sao?
b) Chúa Giêsu và các môn đệ đã ở trong tình cảnh nào, và phản ứng của các ông ra sao?
c) Biển bão tố vào thời Chúa Giêsu là những điều gì? Biển bão tố trong thời thánh Máccô đang viết sách Tin Mừng của mình là những điều gì? Ngày nay, vùng biển bão tố của bạn là những điều gì?
d) Bạn hãy đọc sách Isaia 43:2 và Thánh Vịnh 107(106):25-30, và hãy so sánh những văn bản này với đoạn Tin Mừng về gió bão bị dẹp tan. Bạn có thể kết luận được điều gì?
e) Tất cả những điều này có ý nghĩa gì trong cuộc sống của chúng ta ngày nay?
- Dành cho những ai muốn đào sâu vào trong chủ đề.
a) Bối cảnh để làm sáng tỏ văn bản:
Một bức tranh đẹp được treo trên một bức tường với ánh sáng đầy đủ có vẻ như trông xinh đẹp hơn nhờ vào màu sắc của bức tường đã làm nổi bật vẻ đẹp. Điều này cũng đúng cho bức tranh bão tố bị dẹp yên. Bức tường bối cảnh làm tăng vẻ đẹp của nó. Máccô vừa thuật lại hai dụ ngôn đưa ra mầu nhiệm Vương Quốc Nước Trời hiện hữu trong những việc của đời sống (Mc 4:1-34). Giờ đây, ông bắt đầu nói về mầu nhiệm Nước Trời hiện diện trong quyền năng được thực hiện bởi Đức Giêsu cho các môn đệ của mình, cho dân chúng, và trên hết, cho những người bị loại trừ và chịu thiệt thòi. Chúng ta hãy nhìn vào trình tự: Máccô bắt đầu giới thiệu một Chúa Giêsu, Đấng khắc phục được biển cả, tượng trưng cho sự hỗn loạn. Trong Chúa Giêsu có quyền năng của Đấng tạo hóa! (Mc 4:35-41). Ngay sau đó, ông cho thấy một Chúa Giêsu, Đấng chiến thắng và xua trừ ma quỷ. Trong Người có một sức mạnh giải thoát! (Mc 5:1-20). Sau cùng, ông mô tả nhiều về phong cách mà Chúa Giêsu đã chiến thắng sự ô uế và cái chết. Trong Người có quyền năng cùa sự sống! (Mc 5:21-43). Trong Chúa Giêsu có một sức mạnh tạo dựng để giải thoát, thanh tẩy và truyền sự sống cho những ai tiếp cận với Người!
Máccô đang viết cho các cộng đoàn bị bách hại của những thập niên 70, những kẻ đang cảm thấy như họ đang ở trên một con thuyền nhỏ bị cuốn mất hút vào biển cả của cuộc sống, có rất ít hy vọng là có thể đến được bến bờ bình an như mong muốn. Chúa Giêsu dường như đang ngủ trong thuyền của các ông, bởi vì các ông không cảm thấy được sức mạnh của Thiên Chúa để cứu họ khỏi cuộc bách hại. Trong hoàn cảnh tuyệt vọng đó, thánh Máccô đem lại những đoạn Tin Mừng khác nhau để nhấn mạnh đến quyền năng mà Chúa Giêsu đang hiện diện trong các cộng đoàn. Đó là Chúa Giêsu chiến thắng! Họ không cần phải lo sợ gì. Đây là mục đích của câu chuyện sóng bão bị dẹp yên.
b) Lời chú giải về văn bản:
Mc 4:35-36: Điểm khởi hành: “Chúng ta sang bên kia biển hồ”.
Đó là một ngày mệt mỏi với nhiều công việc. Có nhiều người đến độ mà Chúa Giêsu, để tránh khỏi bị đám đông đè bẹp, đã phải xuống một cái thuyền để giảng dạy cho họ qua phương pháp dụ ngôn (Mc 4:1). Có những ngày khi mà cũng không có cả thì giờ để ăn uống (Mc 3:20). Sau khi kể dụ ngôn cho dân chúng xong, Chúa Giêsu bảo các môn đệ: “Chúng ta hãy sang bên kia biển hồ!” Và tại đó, các ông đưa Người vào trong thuyền. Chúa Giêsu đã quá mệt mỏi đến độ mà dựa vào gối và ngủ thiếp đi. Đây là hình ảnh đầu tiên mà Máccô trình bày cho chúng ta. Một khung cảnh tuyệt đẹp và khá nhân bản.
Mc 4:37-38: Tình huống tuyệt vọng: “Thầy ơi, chúng con chết đến nơi rồi, mà Thầy chẳng lo gì sao?”
Biển hồ Galilê gần ngọn núi cao. Thỉnh thoảng qua giữa các khe đá, gió thổi mạnh vào biển hồ và gây ra những cơn bão bất chợt. Con thuyền đã bị ngập nước! Các môn đệ là những ngư phủ lão luyện. Nếu các ông nghĩ rằng họ sắp sửa bị chết chìm, thì điều này có nghĩa là tình hình thật sự là nguy hiểm! Chúa Giêsu đã không hay biết gì và vẫn còn thiếp ngủ. Việc ngủ thiếp này không chỉ là dấu hiệu của sự mệt mỏi tột cùng, mà đó cũng là một sự biểu lộ niềm tin lặng lẽ của Người vào Thiên Chúa. Sự tương phản giữa thái độ của Chúa Giêsu và của hai môn đệ thì thật quá lớn lao!
Mc 4:39-40: Phản ứng của Chúa Giêsu: “Làm sao mà các con vẫn chưa có lòng tin?”
Chúa Giêsu thức giấc không phải vì những con sóng mà bởi vì tiếng kêu nài khẩn khoản của các môn đệ: “Thầy ơi, chúng con chết đến nơi rồi, mà Thầy chẳng lo gì sao?” Chúa Giêsu đứng dậy. Đầu tiên, Người hướng về biển và truyền lệnh: “Im đi! Lặng đi!” Và biển lắng xuống. Đoạn Người quay sang các môn đệ và nói với họ: “Tại sao các con lại sợ? Làm sao mà các con vẫn chưa có lòng tin?” Ấn tượng mà người ta có được là biển cả đã không cần phải dẹp yên vì không có gì nguy hiểm. Nó giống như người ta đến thăm một căn nhà và có một con chó nhỏ đứng bên cạnh chủ nhà và sủa mừng khách. Không cần phải sợ hãi bởi vì chủ nhà đang ở đó để kiểm soát tình hình.
Đoạn Kinh Thánh về biển được dẹp yên gợi nhớ lại cuộc xuất hành, khi mà đám đông, không có bất kỳ một sự sợ hãi nào, đã vượt qua biển cả (Xh 14:22). Nó gợi nhớ lại lời của Tiên tri Isaia đã nói với đám đông: “Ngươi có băng qua nước, Ta sẽ ở cùng ngươi!” (Is 43:2). Chúa Giêsu hồi tưởng lại đoạn Kin Thánh và kiện toàn nó trong lời tiên tri được nói đến trong Thánh Vịnh rằng: “Khi gặp bước ngặt nghèo, họ kêu lên cùng CHÚA, Người đưa tay kéo họ ra khỏi cảnh gian truân. Đổi phong ba thành gió thoảng nhẹ nhàng, sóng đang gầm, bỗng đâu im tiếng. Họ vui sướng, vì trời yên bể lặng, và Chúa dẫn đưa về bờ bến mong chờ!” (Tv 107:28-30).
Mc 4:41: Việc thiếu hiểu biết của các môn đệ: “Người này là ai?”
Chúa Giêsu dẹp yên biển cả và bảo các ông: “Làm sao mà các con vẫn chưa có lòng tin?” Các môn đệ không biết phải trả lời ra sao và nói với nhau: “Người là ai mà cả gió lẫn biển cũng đều vâng lệnh Người?” Đối với các ông, Chúa Giêsu dường như là một người xa lạ. Cho dù đã có một thời gian dài sống bên nhau, các ông không thực sự biết Người là ai. Người này là ai? Với câu hỏi này chiếm hữu tâm trí họ, cộng đoàn tiếp tục đọc. Và cho đến ngày nay, cùng câu hỏi này thúc giục chúng ta tiếp tục đọc Tin Mừng. Đây là điều mong muốn để biết về Đức Giêsu nhiều hơn nữa trong đời sống chúng ta.
c) Phần phụ chú: Chúa Giêsu là ai?
Những tên và danh hiệu được dành cho Chúa Giêsu:
Thánh sử Máccô bắt đầu sách Tin Mừng của mình với dòng chữ: “Khởi đầu Tin Mừng Đức Giêsu Kitô, Con Thiên Chúa” (Mc 1:1). Tại cuối sách, vào thời điểm cái chết của Chúa Giêsu, viên đại đội trưởng dân ngoại kêu lên: “Quả thật, người này là Con Thiên Chúa!” (Mc 15:39). Như vậy, tại trang đầu và cũng như đoạn cuối của sách Tin Mừng, Chúa Giêsu được gọi là Con Thiên Chúa. Ở giữa trang đầu và trang cuối, có rất nhiều tên khác được chỉ về Chúa Giêsu, hơn hai mươi tên! Dưới đây là danh sách những tên và danh hiệu được dành cho Chúa Giêsu trong sách Tin Mừng của Máccô ở giữa danh xưng Con Thiên Chúa ngay lúc khởi đầu (Mc 1:1) và tại lúc kết thúc (Mc 15:39):
- Đấng Thiên Sai, Đức Kitô (có nghĩa là, Đấng được xức dầu) (Mc 1:1; 8:29; 14:61; 15:32)
- Chúa (Mc 1:3; 5:19; 11:3)
- Con Yêu Dấu (Mc 1:11; 9:7)
- Đấng Thánh của Thiên Chúa (Mc 1:24)
- Giêsu Nagiarét (Mc 1:24; 10:47; 14:67; 16:6)
- Con Người (Mc 2:10,28; 8:31,38; 9:9,12,31; 10:33,45; 13:26; 14:21,41, 62)
- Chàng Rể (Mc 2:19)
- Con Thiên Chúa (Mc 3:11)
- Con Đấng Tối Cao (Mc 5:7)
- Bác thợ mộc (Mc 6:3)
- Con bà Maria (Mc 6:3)
- Đấng Tiên Tri (Mc 6:4,15; 8:28)
- Thầy (thường xuyên)
- Thầy Nhân Lành (Mc 10:17)
- Con vua Đavít (Mc 10:47,48; 12:35-37)
- Thầy (Rabbuni – Giáo sĩ Do Thái) (Mc 10:51)
- Chúc tụng Đấng ngự đến nhân danh Chúa (Mc 11:9)
- Thầy (Rabbi) (Mc 11:21)
- Chúa Con (Mc 13:32)
- Người Mục Tử (Mc 14:27)
- Con của Đấng Đáng Chúc Tụng (Mc 14:61)
- Vua dân Do Thái (Mc 15:2,9,18,26)
- Vua Israel (Mk 15:32)
Đức Giêsu thì cao trọng hơn bất kỳ danh hiệu hay tên gọi của Người:
Mỗi tên gọi, danh hiệu hoặc danh xưng là một nỗ lực để nói lên Chúa Giêsu có nghĩa là gì đối với một số người. Nhưng một tên gọi, dù cho là hoa mỹ thế nào, sẽ không bao giờ tỏ lộ hết được những bí ẩn về một con người và lại càng cho biết ít hơn về con người của Chúa Giêsu. Ngoài ra, một số những tên này, ngay cả những tên quan trọng và truyền thống nhất cũng bị gạn hỏi và nghi ngờ bởi chính Chúa Giêsu. Vì vậy, khi chúng ta đọc Tin Mừng, Máccô buộc chúng ta xem xét lại các ý tưởng của chúng ta và tự hỏi bản thân mình mỗi khi đọc: “Trong lần phân tích vừa qua, Chúa Giêsu là ai đối với tôi, là ai đối với chúng ta?”
i) Một số người hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ là “Đấng Thánh của Thiên Chúa” (Mc 1:24), đó là một vị Thượng Tế, thần ô uế đã ám chỉ điều này, nhưng Chúa Giêsu ra lệnh cho nó phải im lặng! (Mc 1:24-25).
ii) Những người khác hy vọng rằng Đấng Cứu Thế sẽ là Con vua Đavít. Nhưng chính Chúa Giêsu đặt vấn đề với danh hiệu này: “Làm sao mà các Kinh Sư lại có thể cho rằng Đức Kitô là con vua Đavít được? Chính vua Đavít gọi Đấng Kitô là Chúa Thượng” (Mc 12:35-37).
iii) Còn những kẻ khác kỳ vọng một vị Vua Cứu Thế. Nhưng khi quan Philatô hỏi Chúa Giêsu có phải là vua không, thì Chúa Giêsu đã không khẳng định mà cũng chẳng phủ nhận, nhưng lại trả lời: “Đó là lời ngài nói” (Mc 15:2). Và khi Người nói về các vị vua và kẻ cai trị, Người quả quyết với các môn đệ: “Giữa các con thì không được làm như vậy” (Mc 10:42-43).
iv) Tương tự như thế với danh hiệu Đấng Kitô. Ông Phêrô tuyên xưng rằng Đức Giêsu là Đấng Cứu Thế. Nhưng khi Chúa Giêsu đưa ra những hệ quả và bắt đầu nói về cây thập giá, thì ông Phêrô đã không chấp nhận điều đó (Mc 8:31-33). Chúa Giêsu là Đấng Cứu Thế, nhưng không phải là loại Đấng Cứu Thế mà Phêrô tưởng tượng.
v) Những người bị quỷ ám đã gọi Chúa Giêsu là “Con Thiên Chúa” (Mc 3:11) và “Con Đấng Tối Cao” (Mc 5:7). Nhưng Chúa Giêsu đã truyền lệnh cho ma quỷ phải im lặng và xuất ra khỏi những người bị ám (Mc 3:12; 5:8). Trước thượng hội đồng, các kẻ thù đã cáo buộc Chúa Giêsu và hỏi: “Ông có phải là Đấng Kitô, Con của Đấng Đáng Chúc Tụng không?” Người trả lời: “Phải chính thế! Rồi các ông sẽ thấy Con Người ngự bên hữu Đấng Toàn Năng và ngự giá mây trời mà đến” (Mc 14:62). Khi Người xác nhận tên gọi, Chúa Giêsu không nói rằng mình là Con Thiên Chúa, mà nói rằng mình là Con Người. Hai điều này có giống nhau không? Một điều chắc chắn là: Chúa Giêsu không phải là Con Thiên Chúa theo cách mà thần ô uế (Mc 3:11; 5:7) và các kẻ thù của Ngài mường tượng (Mc 14:61). Thế thì, làm thế nào mà Người là Con Thiên Chúa được? Câu hỏi đặt ra vẫn chưa có câu trả lời trong tâm trí của người ta, của các môn đệ và các độc giả!
Như thế, Chúa Giêsu là ai? Chúng ta càng đọc Phúc Âm của Máccô, thì tất cả các danh hiệu và các tiêu chuẩn càng bị sụp đổ. Đức Giêsu thì không phải là bất kỳ những tên gọi này, cũng chẳng phù hợp trong bất kỳ sắp đặt nào, bất kỳ một danh hiệu nào. Chúa thì cao trọng hơn tất cả những điều ấy. Càng đọc, chúng ta càng từ bỏ ý tưởng đóng khung Chúa Giêsu vào trong khái niệm định kiến và chấp nhận Người như Người tự giới thiệu. Tình yêu thì quyến rũ, lý trí thì không! Tốt hơn hết là ta hãy cúi đầu và tôn thờ và không sợ hãi khi biển cả nổi lên một cơn bão!
- Cầu nguyện với Thánh Vịnh 107 (106):21-43
Nếu trùng dương dậy sóng, thì Thiên Chúa sẽ che chở chúng ta!
Ước chi họ dâng lời cảm tạ vì tình thương của Chúa,
Và vì những kỳ công Chúa đã thực hiện cho người trần.
Ước chi họ dâng lễ tế tạ ơn Chúa,
Cất tiếng hò reo, tường thuật việc Chúa làm!
Họ vượt biển ngược xuôi nghề thương mại,
Giữa trùng dương lèo lái con tàu,
Mắt đã tường việc CHÚA làm nên
Và kỳ công Người thực hiện giữa dòng nước lũ.
Chúa truyền lệnh khiến bùng lên bão táp,
Lóp sóng xô cuồn cuộn dập dồn.
Họ nhô lên tận trời, nhào xuống vực sâu,
Lúc nguy hiểm, hồn xiêu phách lạc,
Bị quay cuồng, lảo đảo như say,
Khéo cùng khôn đã chìm đâu mất.
Khi gặp bước ngặt nghèo, họ kêu lên cùng CHÚA,
Người đưa tay kéo họ ra khỏi cảnh gian truân.
Đổi phong ba thành gió thoảng nhẹ nhàng,
Sóng đang gầm, bỗng đâu im tiếng,
Họ vui sướng, vì trời yên bể lặng
Và Chúa dẫn đưa về bờ bến mong chờ.
Ước chi họ dâng lời cảm tạ vì tình thương của Chúa,
Và vì nhửng kỳ công Chúa đã thực hiện cho người trần.
Ước chi cho tán dương Người nơi nhóm họp toàn dân
Và ca tụng giữa hội đồng bô lão.
Chúa khiến sông ngòi cạn đi thành sa mạc,
Đổi suối nguồn ra hoang địa khô khan,
Đất mầu mỡ hóa đồng chua nước mặn,
Vì dân cư độc ác gian tà.
Người lại biến sa mạc thành hồ ao
Và hoang địa khô khan nên nguồn suối.
Kẻ nghéo đói, Người cho đến ở,
Họ lập nên thành thị để định cư.
Gieo lúa ngoài ruộng, trồng nho trong vườn,
Họ thu hoạch hoa màu lợi tức.
Chúa chúc lành, họ sinh sôi nảy nở,
Bầy gia súc, Người không để giảm đi.
Nhưng rồi họ phải tiêu hao lụn bại,
Điêu đứng vì tai họa khổ đau.
Chúa đổ nhuốc nhơ xuống hàng quyền thế,
Bắt phiêu bạt giữa chốn hoang vu,
Không đường ra lối vào.
Nhưng Chúa lại cất nhắc
Kẻ nghèo hèn thoát cảnh lầm than,
Ban cho cả giống dòng
Như chiên cừu sinh năm đẻ bảy.
Người chính trực thấy thế mà mừng rỡ,
Bọn gian tà chẳng dám hé môi.
Ai kẻ hiền nhân, hãy để tâm suy nghĩ,
Thì sẽ am tường lòng CHÚA thương yêu.
- Lời Nguyện Kết
Lạy Chúa Giêsu, chúng con xin cảm tạ Chúa về Lời Chúa đã giúp chúng con hiểu rõ hơn ý muốn của Chúa Cha. Nguyện xin Thần Khí Chúa soi sáng các việc làm của chúng con và ban cho chúng con sức mạnh để thực hành Lời Chúa đã mặc khải cho chúng con. Nguyện xin cho chúng con, được trở nên giống như Đức Maria, thân mẫu Chúa, không những chỉ lắng nghe mà còn thực hành Lời Chúa. Chúa là Đấng hằng sống hằng trị cùng với Đức Chúa Cha trong sự hiệp nhất với Chúa Thánh Thần đến muôn thuở muôn đời. Amen.