Lectio Divina: Mátthêu 25:31-46

Thứ Hai Tuần I Mùa Chay                                 

1.  Lời nguyện mở đầu

Lạy Chúa là Thiên Chúa thánh thiện, là Chúa Cha nhân từ,

Chúa đã ban cho chúng con nhiệm vụ là yêu thương nhau

Bởi vì Chúa là Đấng Thánh

Và Chúa đã yêu thương chúng con trước khi chúng con có thể yêu thương Chúa.

Xin Chúa hãy ban cho chúng con có khả năng để nhận ra Con Một Chúa

Trong anh chị em chúng con, gần cũng như xa.

Xin cho chúng con trở nên là nhân chứng rằng tình yêu hiện hữu và sống động

Và rằng Chúa là Thiên Chúa của tình yêu,

Đang hiện hữu và sống động, bây giờ cho đến muốn đời.

2.  Phúc Âm – Mátthêu 25:31-46

Khi ấy, Chúa Giêsu phán cùng các môn đệ rằng: “Khi Con Người đến trong vinh quang, có hết thảy mọi thiên thần hầu cận, Người sẽ ngự trên ngai uy linh của Người. Muôn dân sẽ được tập họp lại trước mặt Người, và Người sẽ phân chia họ ra, như mục tử tách chiên ra khỏi dê. Chiên thì Người cho đứng bên phải, còn dê ở bên trái.

Bấy giờ Vua sẽ phán với những người bên hữu rằng: ‘Hãy đến hỡi những kẻ Cha Ta chúc phúc, hãy lãnh lấy phần gia nghiệp là Nước Trời đã chuẩn bị cho các ngươi từ khi tạo dựng vũ trụ. Vì xưa Ta đói, các ngươi cho ăn; Ta khát, các ngươi đã cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi đã tiếp rước; Ta mình trần, các ngươi đã cho mặc; Ta đau yếu, các ngươi đã viếng thăm; Ta bị tù đày, các ngươi đã đến với Ta.’

Khi ấy người lành đáp lại rằng: Lạy Chúa, có bao giờ chúng tôi thấy Chúa đói mà cho ăn, khát mà cho uống; có bao giờ chúng tôi thấy Chúa là lữ khách mà tiếp rước, mình trần mà cho mặc; có khi nào chúng tôi thấy Chúa yếu đau hay bị tù đày mà chúng tôi đến viếng Chúa đâu?’

Vua đáp lại: ‘Quả thật, Ta bảo các ngươi: những gì các ngươi đã làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta.’ Rồi Người cũng sẽ nói với những kẻ bên trái rằng: ‘Hỡi phường bị chúc dữ, hãy lui khỏi mặt Ta mà vào lửa muôn đời đã đốt sẵn cho ma quỷ và kẻ theo chúng. Vì xưa Ta đói, các ngươi không cho ăn; Ta khát, các ngươi không cho uống; Ta là khách lạ, các ngươi chẳng tiếp rước; Ta mình trần, các ngươi không cho đồ mặc; Ta đau yếu và ở tù, các ngươi đâu có viếng thăm Ta!’ Bấy giờ họ cũng đáp lại rằng: ‘Lạy Chúa, có bao giờ chúng tôi đã thấy Chúa đói khát, khách lạ hay mình trần, yếu đau hay ở tù, mà chúng tôi chẳng giúp đỡ Chúa đâu?’ Khi ấy Người đáp lại: ‘Quả thật, Ta bảo cho các ngươi biết, những gì các ngươi đã không làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi đã không làm cho chính Ta.’ Những kẻ ấy sẽ phải tống vào chốn cực hình muôn thuở, còn các người lành thì được vào cõi sống ngàn thu.”

3.  Suy Niệm

– Bài Tin Mừng của Mátthêu giới thiệu Chúa Giêsu, Đấng Mêssia Mới. Giống như ông Môisen, Chúa Giêsu cũng công bố Lề Luật của Thiên Chúa. Giống như Lề Luật Cổ Xưa, một lề luật mới, được ban bố bởi Đức Giêsu, cũng gồm có năm quyển sách hay năm bài thuyết giảng. Bài Giảng Trên Núi (Mt 5:1 – 7:27), bài giảng đầu tiên mở ra với Tám Mối Phúc Thật. Bài giảng về cảnh giác (Mt 24:1-25:46), bài giảng thứ năm, gồm có lời mô tả về Ngày Phán Xét Chung. Tám Mối Phúc Thật diễn tả lối vào Vương Quốc Nước Trời, liệt kê tám loại người: người có tâm hồn nghèo khó, người hiền lành, người sầu khổ, những người đói khát sự công chính, người có lòng xót thương, người có tâm hồn trong sạch, người xây dựng hòa bình, và người bị bách hại vì lẽ công chính (Mt 5:3-10). Dụ ngôn về Ngày Phán Xét Chung cho chúng ta biết những gì chúng ta nên làm để được có Nước Trời: đón nhận những người đói khát, khách ngoại kiều, người mình trần, kẻ yếu đau và những kẻ bị giam cầm (Mt 25:35-36): Tại phần đầu cũng như ở đoạn kết của Lề Luật Mới, có những người bị hắt hủi và kẻ bị thiệt thòi.

– Mt 25:31-33: Lời mở đầu về Ngày Phán Xét Chung. Con Người tập họp muôn dân trên thế gian chung quanh Người. Người phân chia người ta như mục tử tách chiên ra khỏi dê. Người mục tử biết cách phân biệt. Người không lầm lẫn; chiên thì Người cho đứng bên phải, còn dê ở bên trái. Chúa Giêsu không mắc sai lầm. Chúa Giêsu không phán xét cũng không lên án (xem thêm Ga 3:17; 12:47). Người hầu như không phân chia. Từng người sẽ tự phán xét và lên án mình bởi vì cách mà người ấy đối xử với những kẻ bé mọn và bị hắt hủi.

– Mt 25:34-36: Lời phán quyết cho những người đang ở bên hữu của vị Quan Tòa. Những ai đang ở bên phải của vị quan tòa thì được gọi là những kẻ “Được Chúa Cha Chúc Phúc!”, có nghĩa là, họ nhận lãnh được phúc lành mà Thiên Chúa đã hứa với ông Ábraham và con cháu ông (St 12:3). Họ được mời để nhận lấy phần gia nghiệp Nước Trời, đã được chuẩn bị cho họ từ khi tạo dựng vũ trụ. Lý do cho lời phán quyết là điều sau đây: “Khi Ta đói, là khách ngoại kiều, mình trần, đau yếu và tù đày, các ngươi đã đến với Ta và giúp đỡ Ta!” Câu này giúp cho chúng ta hiểu được ai là chiên. Họ là những người đã đón nhận vị Quan Tòa khi người ấy đói khát, là khách lạ, mình trần, bị đau yếu và bị tù đày. Và bởi vì cách nói “Cha Ta” và “Con Người”, chúng ta có thể biết rằng vị quan tòa chính là Chúa Giêsu. Người tự nhận mình với những kẻ bé mọn!

– Mt 25:37-40: Một yêu cầu làm sáng tỏ và câu trả lời của vị Quan Tòa: Những ai đón nhận kẻ bị loại trừ thì được gọi là “công chính”. Điều đó có nghĩa là nền công lý của Nước Trời không đạt được bằng cách tuân giữ các lề luật và phong tục tập quán, mà đúng hơn là bằng cách chấp nhận những kẻ thiếu thốn. Và Chúa Giêsu trả lời: “Những gì các ngươi đã làm cho một trong các anh em bé mọn nhất của Ta đây, là các ngươi đã làm cho chính Ta”. Các anh em bé mọn này của tôi là ai? Trong các đoạn khác của sách Tin Mừng Mátthêu, khái niệm “các anh em của Ta” và “các anh em bé mọn nhất” chỉ về các môn đệ (Mt 10:42; 12:48-50; 18:6, 10, 14; 28:10). Điều này cũng chỉ về các thành viên của cộng đoàn bị bỏ rơi và quên lãng, những người không có chỗ ở và không được đón tiếp (Mt 10:40). Chúa Giêsu tự đồng hóa mình với những người ấy. Nhưng không chỉ có vậy. Trong bối cảnh rộng lớn hơn của bài dụ ngôn cuối cùng, câu nói “các anh em bé mọn nhất của Ta” thì được mở rộng và bao gồm tất cả những người không có chỗ đứng trong xã hội. Nó chỉ về tất cả những người nghèo khó. Và “người công chính” và “được Cha Ta chúc phúc” là để chỉ tất cả những người trong muôn dân đã chấp nhận, đón tiếp người khác với tất cả lòng chân thành, bất kể rằng họ là Kitô hữu hay không.

– Mt 25:41-43: Phán quyết cho những kẻ đang ở bên tả. Những ai đang ở phía bên kia của vị Quan Tòa thì bị gọi là “phường bị chúc dữ” và họ phải vào lửa muôn đời đã đốt sẵn cho ma quỷ và những kẻ theo chúng. Chúa Giêsu dùng ngôn ngữ biểu tượng phổ biến thời bấy giờ để nói rằng những người này sẽ không được vào Nước Trời. Và ở đây, lý do duy nhất cũng chỉ là: họ đã không tiếp rước, đón nhận Chúa Giêsu khi Người đói khát, là khách lạ, mình trần, đau yếu và kẻ bị giam cầm. Chẳng phải Chúa Giêsu ngăn cản họ không được vào Nước Trời, mà đó là vì cách cư xử của chúng ta, đó là sự mù lòa của chúng ta đã ngăn trở chúng ta không trông thấy Chúa Giêsu trong những kẻ bé mọn.

– Mt 25:44-46: Lời yêu cầu làm sáng tỏ và câu trả lời của vị Quan Tòa. Lời yêu cầu làm sáng tỏ chỉ ra rằng đó cũng là câu hỏi của những người đã cư xử tốt, những người có lương tâm của họ trong bình an. Họ chắc chắn là đã luôn thực hành những điều mà Thiên Chúa đòi hỏi từ họ. Vì lý do này, họ đã rất ngạc nhiên khi nghe vị Quan Tòa trả lời rằng: “Những khi các ngươi đã không làm những điều này cho một trong những anh em của Ta, những kẻ bé mọn, thì các ngươi đã không làm cho Ta”. Đây là điều thiếu sót! Họ đã không làm bất cứ điều gì khác thường. Họ chỉ bỏ lỡ việc thực hành những điều thiện hảo đối với những kẻ bé mọn và bị loại trừ. Đây là cách mà quyển sách thứ năm của Lề Luật Mới kết thúc!

4.  Một vài câu hỏi gợi ý cho việc suy gẫm cá nhân

– Điều gì trong dụ ngôn này về Ngày Phán Xét Chung đã đánh động bạn nhất?

– Hãy tạm dừng và suy nghĩ: nếu Ngày Phán Xét Chung sẽ xảy ra ngày hôm nay, bạn sẽ ở bên phía các con chiên hay ở bên phía các con dê?

5.  Lời nguyện kết

Huấn lệnh CHÚA hoàn toàn ngay thẳng,

làm hoan hỷ cõi lòng.

Mệnh lệnh CHÚA xiết bao minh bạch,

cho đôi mắt rạng ngời.

(Tv 19:9)